Hika hizketan

Langile arruntarentzat oso zaila dirua aurreztea
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Berak bankuan lan egin zuen sasoian, bazegoen dirua aurrezten zuen jendea, baina ez asko. Komertzioren bat edo zerbait zuen jendea izaten zen. Langile arruntarentzat oso zaila zen aurreztea. Gainera, normalean seme-alaba asko izaten zituzten etxean mantentzeko.
Etxeen errenta soldataren araberakoa
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Garai batean etxeen errenta bost ogerleko ordaintzen zela dio. Beraiek, 1938an etorri zirenean, 300 pezeta ordaintzen zuten. Irabazi ere halaxe egiten zen. Berak 300 pezeta irabazten zituen 16 urterekin, bankuan hasi zenean, eta 1953an, hango lana utzi zuenean, 1.200. Handik urte batzuetara Comesa lantegian sartu zenean zenbat irabazten zuen.
Soraluzeko Gallastegi lantegiak bizikleta ematen zien langileei
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Garai batean jende asko joaten zen bizikletaz lanera. Soraluzeko Gallastegi lantegian bizikletak egiten zituzten eta langile berriren bat hasten zenean, bizikleta ematen zioten. Gero, haren balioa soldatatik kendu. Bizikleta ez zuten denek edukitzen.
Zapatagintza lantegiak Bergaran
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Bergaran ehungintza lantegiak ziren nagusi, baina zapatagintzako 5 lantegi ere bazeuden gutxienez. Horietako bi lantegi komentuetarako oinetakoak egitera dedikatzen ei ziren. Zapatila zuriak egiten ziren asko.
Bergarako zapatagintza lantegiak
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Bergarako zapatagintza lantegiak: Lazpiur, Amenabar, Jauregi, Kintana, Larrañaga, Igartua... Ez ziren lantegi txikiak; Lazpiurrenean, esaterako, 30 langile inguru ibiliko zirela dio. Gehiena kanporako egiten zuten. Larrua Antzuolatik ekartzen zuten edo, bestela, Agurainen ere bazegoen beste fabrika bat.
Hainbat herritako zinema aretoetako arduradun
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Bergarako Irala eta Novedades zinemak berak zabaldu zituen. Oñatiko Santa Ana ere bai, 1985ean, eta baita Ordiziako antzokia ere. Zinema kontuetan lan egin zuen eta sasoi batean hainbat herritako aretoen ardura berak izan zuen.
Gaztelaniarekin txarto; ikasketekin jarraitzeko dirurik ez
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

Mutikotan Bergarara joan zenean, gaztelaniarekin ibiltzen zen txarto ahozko azterketetan. Errezoak ere euskaraz egiten zituen, gaztelaniaz ez zelako moldatzen. Izan ere, doktrina izan zen euskaraz ikasi zuen gauza bakarra. Marianistekin lehenengo maila eta gerokoak dominikoekin egin zituen. Ikasketa amaierako azterketa egitera Madrilera edo Zaragozara joan behar izaten zen eta, euren etxean dirurik ez zegoenez, lanean hasi behar. Unibertsitate mailako ikasketak egiten zituzten bakarrak dirua zuten familietakoak izaten ziren.
Irala zinema-aretoa; zerk egin die kalte zinemei?
Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

1970ean ireki zuen Irala zinema Bergaran. 1975ean aurretik 10 urtez itxita egon zen Novedades aretoa ireki zuen. Irala irekitzean, aurretik Bergaran zegoen zinema-aretoa itxi egin zen, jende guztia Iralara joaten zelako. 1800 metroko pantaila zuen. Pena handia hartu zuen itxi zenean. Bere ustez kotxeek egin zioten kalte handia zinemari, jendea kanpora joaten hasi zelako. Beste faktore batzuk: bideoak, telebista...
Senideak armaginak
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Bere anaia arma kontrabandoan harrapatu zutenean, lantegia itxi behar izan zuten. Aita, aitona eta birraitona armaginak izan ditu.
Ermua armagina
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Erakusketan izan zituzten hainbat pistola baina guardia zibilek gerra aurrean apurtu egin zizkieten armak, debekatu egin zituztelako. Ermuarrak armagintzatik bizi zirela dio, eibartarren moduan. Pistola automatikoak egiten zituzten. Materiala eta makinak Eibartik ekartzen zituzten.
Garai bateko Ermua eta orduko baserriak
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Mila eta ehun lagun inguru ziren. Betiondo etxearen izena nondik datorren kontatzen du. Lominokua jauregia dela etxerik zaharrena dio. Beste batzuk aipatzen ditu. Ermuko baserri batzuen izenen jatorria aipatzen du.
San Martin ermita
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

San Martin ermitaren arrastoa ezagutu izan du. Beste San Martin bat Mallabirekin mugan zegoen. Untzama izena nondik datorren ez daki.
Piztien ehiza
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Gogoan du aititari entzunda piztiren bat hil zutela etxe inguruan. Ehizarako zaletasuna zegoen eta gerra garaian asko ehizatzen zituzten basurdeak. Erbiak, azeriak eta basurdeak ehizatzen zituzten. Anekdota bat kontatzen du.
Arrantzan errekan
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Arrantzan egiten zuten Ermuan eta Eibartik pasiaran etortzen ziren nagusiek erosten zizkieten arrainak. Eskailuak, sarbuak, karramarroak eta beste harrapatzen zuten. Amuarrainak Eitzan egoten ziren.
Ermutik Eibarrera bitarteko errotak
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Ermutik Eibarrera zeuden errotak izendatzen ditu. Ola eta errota gauza bera direla dio.
Droget nor zen
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Droget bere senidea zen, Laureano Aranburu. Pilotan ondo egiten zuen. Arma lantegia zeukan.
Astelehenetan lanik ez, pilotan bai
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Pilotan asko egiten zen. Astelehenetan ez zen lanik egiten.
Txomin Mallabiren ipuina
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Sorginen ipuin bat kontatzen du, Txomin Mallabirena. Mozorrotu eta edozein izan zitekeen sorgina, bestea beldurtzeko.
Sorginei buruz kontatzen zietena
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Umeak beldurtzeko erabiltzen ziren sorginak; kobetan bizi zirela esaten zieten. Lezea non dagoen kontatzen du. Pasarte bat kontatzen du. Anbotoko sorginarena zaharrek esaten zituzten ipuinak direla dio.
Karlisten kantua
Antonio Izagirre Aranburu (1902) Ermua

Herrian bertsolaririk ez dela izan dio. Lehen hizkeragatik zein herritakoa zen erraz jakitzen zela dio. Kanturako zaletasuna egon izan da; gehienetan politikari lotutako kantuak izaten ziren. Karlisten kantu bat abesten du.