Hika hizketan

  • Emeterio Elkoroberezibar Odriozola Lurra lantzeko idiak eta zaldia

    Emeterio Elkoroberezibar Odriozola (1931) Bergara

    Idi onak izaten zituzten etxean, lurra goldatzeko. Zaldia azkarragoa izaten zen eta area edo tresna txikientzako zaldia erabiltzen zuten. Idiak motelago ibiltzen ziren eta, gainera, lurra zapaltzen zuten.

  • Emeterio Elkoroberezibar Odriozola Barazkiak eta zerealak txandakatuta

    Emeterio Elkoroberezibar Odriozola (1931) Bergara

    Ortuan barazkiak txandaka landatzen zituzten, ez beti landare bera leku berean. Lau urteko zikloak. Hori egiteko, lur-sail handiak behar dira. Lur-sailen banaketa egokia zein izango litzatekeen. Zerealek lurra elikatzen dute; artoak, esaterako, nitrogenoa ematen dio lurrari.

  • Anjel Azkarate Askasua Umetan Antzuolara; gerra sasoian Heredian

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Aita bergararra zuen eta ama Antzuolakoa. Bera Bergaran jaio zen, baina 3 urte zituela, Antzuolara joan ziren, amandrearen etxera, aitak lan-kontuengatik denbora asko kanpoan pasatzen zuelako. Gerraren hasierak Heredian (Araba) harrapatu zuen.

  • Anjel Azkarate Askasua Maristekin, marianistekin eta dominikoekin eskolan

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Eskolan Antzuolan ibili zen, maristetan. Gero, Bergaran, lehenengo marianistekin ibili zen eta batxilerra seminarioan amaitu zuen dominikoekin. Ordena bakoitzeko irakasleen inguruko kontuak.

  • Anjel Azkarate Askasua Eskola guztiak gaztelaniaz jaso zituen

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Hiru urterekin hasi zen eskolan Antzuolan maistra batekin. Gero, lau urterekin, maristekin. Gerra sasoian erre egin zuten komentua eta, horregatik, gerra ostean Bergaran jarraitu zituen ikasketak. Eskola guztiak gaztelaniaz jaso izan dituela dio, bai Antzuolan eta bai Bergaran. Hala ere, doktrina euskaraz. Garai hartan ba omen zen ikastola bat ere San Pedro kalean, Bergaran.

  • Anjel Azkarate Askasua Antzuolako Batzokia; kalean euskaraz, eskolan gaztelaniaz

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Bere aitona Antzuolako lehenengo alkate nazionalista izan zen. Antzuolako Batzokia. Txikia izan arren, jende asko biltzen zen, antzerkia ikusteko. Kalean denek euskaraz egin arren, eskolak gaztelaniaz izaten ziren. Maistrak doktrina bakarrik ematen zien euskaraz. Maistraren senarra, Ramirez, postari moduan etorri zen Arabatik.

  • Anjel Azkarate Askasua Meza-laguntzaile Antzuolan eta Bergaran

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Meza-laguntzaile moduan ibili zen mutikotan Antzuolan. Hiru pezeta ordaintzen zizkieten hilean. Gero, Bergaran, bost urtez lagundu zion osabari, goizeko seietako mezan. Garai hartan, auzoetako abadeak ere kontatuz gero, 25 abade inguru egongo zirela Bergaran dio. Antzuolan bost zeuden. Uzarragako parrokia, Antzuolako zaharrena, ezaguna izan da.

  • Anjel Azkarate Askasua Elizako "langileak": abadeak, meza-laguntzaileak, sakristaua...

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Meza-laguntzaile lanak Antzuolan: meza nagusia, bezperak, bederatziurrenak... Ordu asko sartzen zituzten. Parrokian hiru abade, hiru meza-laguntzaile eta sakristaua egoten ziren. Bergaran bi meza-laguntzaile, sakristaua, beata eta zazpi abade zeuden parrokian.

  • Anjel Azkarate Askasua Aitak Argentinatik ekarritako urrezko kazola

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Aita Argentinan egona zen, Buenos Aires ondoan. 1914 inguruan urrezko kazola bat erosi ei zuen 25.000 pezeta inguru ordainduta, anaiari oparitzeko. Kazola hura, osaba abadea hil zenean, elizaren esku geratu zen.

  • Anjel Azkarate Askasua Hegazkin italiar bat jausi zen Antzuolan

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Gerra sasoian hegazkin italiar bat erori zen Antzuolan. Anjel ordurako Antzuolan zegoen, Herediatik bueltatuta. 1937a izango zela dio. Hegazkinaren pieza bat gordeta eduki zuen. Italiar asko ibili zen Antzuolan, konpainia bat bertan egon zelako.

  • Anjel Azkarate Askasua Bergaran herri eskolan, marianistetan eta dominikoetan

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Hamar urte betetzeko zegoela itzuli zen Bergarara. Lehenengo, herriko eskolan ibili zen urtebetez. Gero marianistekin eta dominikoekin ibili zen. Batxilerra egitera dominikoengana joan zen bera, baina beste batzuk San Viatorrera joan ziren. Bi urtez-edo egon ziren San Viatorrekoak Bergaran.

  • Anjel Azkarate Askasua 16 urterekin “Banco de Vizcaya”ra lanera

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    16 urterekin “Banco de Vizcaya”n hasi zen lanean. Bergaran sei hilabete egin zituen eta gero Soraluzen egon zen 24 urte ingurura arte. 300 pezeta irabazten zituen hasieran. 16 urterako mutil eginak zirela dio.

  • Anjel Azkarate Askasua 16 urterekin Bergarako futbol taldean

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    16 urterekin Bergarako futbol taldean jokatzen zuen. Lehenengo aldiz jokatu zuenean, botei guata ipini behar izan omen zien puntan, handiegi zituelako. Oñatiko Aloñamendi taldean jokatzen zuen jokalari bat aipatzen du.

  • Anjel Azkarate Askasua Soraluzen 4.000 langile eta hiru banketxe 1944an

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Anjel bankuan lanean hasi zenean, 1944an, dirua eskuan gutxi erabiltzen zen, baina soldatak ordaintzeko bai. Garai hartan Soraluzeko lantegietan 4.000 pertsona inguruk lan egiten zuten. Antzuolatik trena beteta joaten zen eta Bergaratik ere jende asko. Osintxun orduan ez zegoen lantegirik ia eta Bergaran ehungintzakoak bakarrik. Hiru banketxe zeuden Soraluzen: "Banco de Vizcaya", "Banco Guipuzcoano" eta "Banco San Sebastián". Aurrezki kutxa modukoa Aldundiak eramaten zuen.

  • Anjel Azkarate Askasua Miloiak maletan hartuta, trenean lasai

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Soraluzen 1944an 4.000 langile inguru zeudenez, diru asko mugitzen zuten bankuan. Donostiara joan-etorria egin izan zuen diru bila trenez eta batzuetan bi miloi edo gehiago ekartzen zituen maletan, lasai asko. Urtean 30 bat aldiz joaten zen. Banketxean hiru langile eta zuzendaria egoten ziren.

  • Anjel Azkarate Askasua Langile arruntarentzat oso zaila dirua aurreztea

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Berak bankuan lan egin zuen sasoian, bazegoen dirua aurrezten zuen jendea, baina ez asko. Komertzioren bat edo zerbait zuen jendea izaten zen. Langile arruntarentzat oso zaila zen aurreztea. Gainera, normalean seme-alaba asko izaten zituzten etxean mantentzeko.

  • Anjel Azkarate Askasua Etxeen errenta soldataren araberakoa

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Garai batean etxeen errenta bost ogerleko ordaintzen zela dio. Beraiek, 1938an etorri zirenean, 300 pezeta ordaintzen zuten. Irabazi ere halaxe egiten zen. Berak 300 pezeta irabazten zituen 16 urterekin, bankuan hasi zenean, eta 1953an, hango lana utzi zuenean, 1.200. Handik urte batzuetara Comesa lantegian sartu zenean zenbat irabazten zuen.

  • Anjel Azkarate Askasua Soraluzeko Gallastegi lantegiak bizikleta ematen zien langileei

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Garai batean jende asko joaten zen bizikletaz lanera. Soraluzeko Gallastegi lantegian bizikletak egiten zituzten eta langile berriren bat hasten zenean, bizikleta ematen zioten. Gero, haren balioa soldatatik kendu. Bizikleta ez zuten denek edukitzen.

  • Anjel Azkarate Askasua Zapatagintza lantegiak Bergaran

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Bergaran ehungintza lantegiak ziren nagusi, baina zapatagintzako 5 lantegi ere bazeuden gutxienez. Horietako bi lantegi komentuetarako oinetakoak egitera dedikatzen ei ziren. Zapatila zuriak egiten ziren asko.

  • Anjel Azkarate Askasua Bergarako zapatagintza lantegiak

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Bergarako zapatagintza lantegiak: Lazpiur, Amenabar, Jauregi, Kintana, Larrañaga, Igartua... Ez ziren lantegi txikiak; Lazpiurrenean, esaterako, 30 langile inguru ibiliko zirela dio. Gehiena kanporako egiten zuten. Larrua Antzuolatik ekartzen zuten edo, bestela, Agurainen ere bazegoen beste fabrika bat.