Hika hizketan
-
Trainerua Donostiak ematen zien
Benito Aranburu Gaztañaga (1923) Juanito Galarraga Huegun (1943) Patxi Maioz Aizpurua (1939) Usurbil
Aginagan bi traineruak mantentzeko dirua nondik lortzen zen. Ontzia eta arraunak, Donostiatik ematen zizkieten.
-
Basarriren diamantezko-ezteien bertsoa
Benito Aranburu Gaztañaga (1923) Juanito Galarraga Huegun (1943) Patxi Maioz Aizpurua (1939) Usurbil
Aginagako Gaztelu baserriko "zaharrak" diamantezko-ezteiak bete zituenean, Basarrik egindako bertsoa.
-
Hika norekin egiten dute
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Hika norekin egiten duten. Gazteek ez dute ikasi eta inbidiaz begiratzen diete.
-
17 urterekin ikasi zuen hitanoz hitz egiten
Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Juncalek kalean ikasi zuen hikaz, kuadrilako beste bik haien artean egiten zutelako. Kuadrilako guztiak dira euskaldunak, baina beraiek bakarrik egiten zuten hikaz.
-
Hika jende gutxirekin, baina modu naturalean
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
Norbaitek hika egin ezkero, berak horrela erantzuten badu ere, lehenengo hitza zuka izaten da. Hitanoz hitz egitea modu naturalean ateratzen zaio.
-
Arrasateko hitanoaren egoera
Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Kalean ez da asko entzuten, baina ikastaroak antolatzen dira eta jende asko apuntatzen da.
-
Amak egiten zion hika, aitak ez
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
San Andres auzoko Miravalles baserrian jaio zen Esther. Txikitatik entzun du etxean hitanoa. Koxkortzen joan ahala, berari ere hitanoz egiten zion amak. Aitak, ez. Gaztetan ez zuten hika erabiltzen, helduen zerbait zela uste zutelako. Euskaltegian lan egiten du eta lankide bakarrarekin erabiltzen du hika.
-
Hitanoa norekin erabili
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
Gaur egun, pertsona oso konkretu batzuekin aritzen da hikaz, gehienak emakumeak. Batzuetan, konfiantza asko izan arren, pertsona horrekin ez dute hitanoa erabiltzen. Behin, irakasle bat harritu egin zen, amak koinatekin hika egiten zuela kontatu zuenean.
-
Alabek amari hika egitea?
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Gaztetan, amarekin joaten zen etxez-etxe barazkiak saltzera, eta atentzioa deitzen zion baserri bateko alabek haien amari hika egiten ziotelako. Arraroa egiten zaio gaur egun ere, baina Juncali ez.
-
Noka eta toka ez da ondo erabiltzen
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Hitanoz hitz egitearen inguruan entzun dituzten iritziez hitz egiten dute. Jende askok ez daki noka eta toka ezberdintzen. Gizonezkoei gehiago entzuten zaio hitanoz.
-
Euskara gutxi entzuten da Arrasaten
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Oso gazte gutxik erabiltzen dute hitanoa eta euskararen erabileraren arazoarekin lotuta dago.
-
Etxean ez diete seme-alabei hika transmititu
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
Etxean ez diete seme-alabei hika transmititu baina ez dakite oso ongi zergatik.
-
Arrasateko euskalkia ezin ulertu Legazpian
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Alaberi batzuetan hika egiten diete, baina ez da zerbait naturala. Biek ikastolan ikasi dute. Hasiera batean, irakasle gehienak ez ziren herrikoak. Euskara batuari garrantzi handiagoa ematen zitzaion. Juncalek gogoratzen du, umetan Legazpira joaten zenean, bertako haurrek ez ziotela ulertzen, euskalkian hitz egiten zuelako.
-
Euskalkien aberastasuna
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Euskalkiek, herri-nortasuna eta aberastasuna ematen dute. Etxean eta kalean transmititzen da euskalkia.
-
Gaztelaniaz hitz egiteko sasoi bat izan zuten
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Gaur egun, euskaldunak diren gazteek gaztelaniaz egiten dute haien artean. Garai batean, denek izaten zuten gaztelaniaz hitz egiteko sasoi bat, baina azkar bueltatzen ziren euskarara.
-
Senarrarekin ez du inoiz hitanoz hitz egiten
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
Senarrak hika egiten du baina bikoteak ez du inoiz hika egiten elkarrekin.
-
Gizonezkoek hitanoz emakumeak baino gehiago
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Emakumeen artean hika gutxiago egiten da eta horren arrazoiak zeintzuk izan daitezkeen pentsatzen dute. Garai batean, sozialitzatzeko modua ezberdina zen, eta emakumeak etxe barruan gehiago harremantzen ziren. Frankismo garaian, emakumeek gaztelania gehiago erabiltzen zuten eta hori ere izan daiteke hitanoaren galeraren arrazoi bat.
-
Emakumeak beti kritikatuak izan dira
Esther Learreta Errarte (1966) Arrasate
Emakumeak beti formak mantendu behar izan ditu eta kritikatuagoa zen beti. Emakumeak galtzak jazten hasi zirenean, kritika asko jaso zituzten. Gaur egun, bikote gazteen artean kontrol gehiago dagoela esaten da.
-
Euskalkia eskolan erakutsi beharko litzake
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Ikastolan, hika batuko aditzak ikasi zituzten. Gaur egun, eskola batzuetan ez dira hikako aditzak ikasten, ez eta ikusten. Herriko hizkera eta herriko hitanoa erakutsi biharko litzake.
-
Hitanoa erabilera faltagatik galtzen da
Esther Learreta Errarte (1966) Junkal Perez Lizarralde (1967) Arrasate
Hitanoa sustatzeko ikastaroak egiten badira baina gero ez bada erabiltzen, alperrikakoa da. Berdina pasatzen da euskararen erabilerarekin.