Hika hizketan

  • Igor Herrarte Lagunekin hitanoz egiten noiz hasi ziren

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Xabierri gurasoek eta ia familia osoak beti egin diote hika. Umetan, lagunen artean ez zuten hika egiten, nahiz eta jakin. Inguruko herri txikietako ikasleak haiekin eskolara joaten hasi zirenean, eta haiek hika egiten zutela ikustean konturatu zen Xabier beraiek ere bazekitela hika eta horrela komunikatzeko aukera zutela. Gaur egun, 20 bat pertsonekin egiten du hika Arrasaten. Lantokian ere egiten dute.

  • Igor Herrarte Seme-alabei hika egiten die

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Alabari hika egiten dio, baina horrez gain mutilekin bakarrik egiten du hika. Arrebak ez du inoiz hika egin, baina badaki.Alabari hasieran ez zion hika egiten, baina seme txikiari bai. Emazteak esanda hasi zen alabari ere hitanoz hitz egiten. Ez zaio kostatzen txip-a aldatzea.

  • Igor Herrarte Hitanoa gizonek gehiago erabiltzen dute

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Ohitura faltagatik ez die emakumeei hika egiten. Emakumeei ez die inoiz entzuten hitanoz hitz egiten, baina ziur dago egon badaudela. Aurreko belaunaldikoen artean ere, gizonezkoek hitanoa gehiago erabili izan dutela uste du.

  • Xabier Elkorobarrutia Lehengusuen artean betidanik hika

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Lehengusuak dira eta betidanik hitz egin dute hikaz beraien artean. Lehengusinarekin eta arrebarekin ez, ordea.

  • Igor Herrarte Hitanoz lagun taldean

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Xabier musika-talde baten dabil eta hainbatekin hitanoz egiten du.

  • Xabier Elkorobarrutia Hika egiteagatik burlak jaso

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Xabierrek ez du entzun inoiz hikaren inguruko iritzi txarrik, baina gurasoek gaztetan bai. Igorren kasuan, hamalau bat urte zituenean, mutil batzuek burla egiten zioten hitaniz hitz egiteagatik. Gaur egun, oso zaila da hika hitz egiten duen jendea topatzea kaleetatik.

  • Xabier Elkorobarrutia Arrasateko hika hiztunaren perfila

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Arrasateko hika hiztunaren perfila: gizonezkoak, helduak eta gehienbat baserri jatorrikoak.

  • Xabier Elkorobarrutia Hizkuntzaren txip-a aldatzea batzuetan zaila da

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Xabierren emaztea, hikako ikastaroan ibili da, baina berari zaila egiten zaio 20 urtez zuka ibili ondoren, hikara aldatzea.

  • Xabier Elkorobarrutia Arrasaten euskara gutxi entzuten da

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Arrasaten euskaraz entzutea geroz eta zailagoa da, eta hitanoa berreskuratzeko lehenengo euskara berreskuratu beharko litzake. Nahiz eta eskoletan dena euskaraz izan, ingurua erdalduna da eta horrek gaztelaniaz hitz egitera eramaten du gizartea.

  • Xabier Elkorobarrutia Arrasaten hitanoa bultzatzea ez da lehentasun bat

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Euskaraz bizitzeko aukera duen norbaitentzat edo gizarte batentzat, erronka bat izan daiteke hitanoa bultzatzea. Baina euskararen egoera txarra den lekuetan, ez. Errezagoa da gaztelaniaz bizitzea, inguruak hori errazten duelako. Errezagoa da Oñatira joan eta hango norbaitekin hika egitea, Arrasaten egitea baino.

  • Xabier Elkorobarrutia Euskalkiak, bai edo ez?

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Euskalkiak mantentzeko zailtasunez hitz egiten du Xabierrek. Igorrek, ordea, euskalki asko egoteak hizkuntza zatitu bat egotea ahalbidetzen duela uste du. Euskararen jatorriaren eta garapeni buruz hausnartzen dute.

  • Igor Herrarte Hizkuntza txikiak zatituta egoten dira

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Hizkuntza txikiak zatituta daudela uste du Igorrek. Hizkuntza ezberdin bat hitz egiten duen gizarte bat, estatu boteretsu baten menpe dagoenean, hizkuntza hori oso zatituta egoten da.

  • Xabier Elkorobarrutia Hizkuntza bateratu baten abantailak

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Hizkuntza guztiek daukate elkartzeko edo banatzeko gaitasuna, eta geroz eta egitura boteretsuago bat egon, hizkuntza bateratu bat egongo da. Euskalkien kasuan, leku ezberdinetako jendea elkartzen bada, zein euskalkitan egingo den eta horretarako hizkuntza bateratu baten abantailak zeintzuk diren azaltzen dituzte. Prozesu luzea dela uste dute, normaltasunez eman beharko litzatekeena.

  • Xabier Elkorobarrutia Euskalkien galera, euskara batuaren alde

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Euskara batua indartzeko, euskalkien eta ondorioz herri nortasunaren galera eman dela dio Xabierrek. Igorrentzat, etorkizun batean jende gehiagok euskara erabiltzen badu, entitate batek goitik indarra egingo duelako izango da.

  • Xabier Elkorobarrutia Hizkuntza baten helburua

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Hizkuntza baten helburua komunikatzea bada, hizkuntza bateratuago bat behar dela uste du Igorrek. Denok euskalki berdinean hitz egingo bagenu, euskara indartsuagoa izango litzateke. Igor, ordea, ez dago ados.

  • Xabier Elkorobarrutia Hitanoaren inguruko arauak

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Hitanoaren inguruan dauden idatzi gabeko arauak errespetatzeari buruz hitz egiten dute. Momentu zehatzetan, eta ikasteko bada, ondo ikusten dute. Xabierri behin ikasle batek hika egin zion galdera bat, eta honek hika erantzun. Ikasleak ez zion Xabierri ulertu, eta kontestu horretan adibidez, ez du ikusten hika erabili behar denik, agian beste batzuei ere kostatu egingo zaielako ulertzea. Baina, ulertzen du ere arauetatik kanpo erabili egin behar dela, oso jende gutxik duelako aukera hikaz hitz egiteko familia barruan.

  • Igor Herrarte Hitzak elkartzeko joera

    Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Helduagoek, hitzak elkartzeko joera dutela uste du Igorrek.

  • Xabier Elkorobarrutia Euskalki ezberdinak ulertzeko gaitasuna

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Euskalki ezberdinak ulertzeko gaitasuna. Askotan hitz konkretuak ulertzea zaila da, baina kontestuan esan nahi dena ulertzen da. Anekdota bat kontatzen du.

  • Xabier Elkorobarrutia Mugikorrik gabeko garaia

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Mugikorraren erabilera mugatu egiten du Xabierrek eta telefonoa isilik izaten du ia beti. Mugikorrik ez zegoen garaian, autonomoagoak ginen eta itxaroten genekien. Distantziak motzagoak dira mugikorra dugunetik eta poliki-poliki bizitza aldatu digula uste dute.

  • Xabier Elkorobarrutia Irakurzaletasuna

    Xabier Elkorobarrutia Letona (1966) Igor Herrarte Letona (1978) Arrasate

    Xabierrek gehienetan gaztelaniaz irakurtzen du, ez hizkuntzagatik, edukiagatik baizik. Irakurzaletasunaz eta eskola garaiko literatura irakasgaiaz hitz egiten dute.