Hika hizketan

  • Lurdes Badiola Hitanoaren, eta bereziki nokaren, galera

    Lurdes Badiola Aranguren (1960) Pello Legorburu Ibarguren (1956) Antzuola

    Beren gurasoen garaian, emakumeek zein gizonek hika egiten zutela diote. Erdara nagusitu izanari egozten dio hitanoaren galera Pellok. Lurdesek uste du gizonek mantendu egin dutela harreman gehiago izan dutelako elkarrekin, emakumeek baino.

  • Lurdes Badiola Animaliei haserre egiteko hika, erakartzeko zuka

    Lurdes Badiola Aranguren (1960) Pello Legorburu Ibarguren (1956) Antzuola

    Pellok dio animaliei hika egin izan diela beti. Animaliak erakartzeko zuka eta haserre egiteko hika egiten zaiela diote.

  • Lurdes Badiola Hitanoa berreskuratzeko, esaldi batzuk modan jarri

    Lurdes Badiola Aranguren (1960) Pello Legorburu Ibarguren (1956) Antzuola

    Gazteek hitanoa erabil dezaten lanketa handia egin beharko litzatekeela uste du Lurdesek. Hika esaldi batzuk erabiltzeko modak lagundu dezakeela uste du Pellok.

  • Jesus Mari Astigarraga Hika egiteko joera

    Jesus Mari Astigarraga Zubiaurre (1951) Elgoibar

    Hika egiteko ohitura du. Arrasatera ikastera joan zenean esan zioten hika egiten zuela; konturatzeke irteten zitzaion. 12-14 urtera arte denbora asko pasatzen zuen Errotatxo baserrian eta ziurrenik osaba-izebek egingo zioten hika. Umetan ere izebarenean pasa zuen denbora asko, arreba bikiak gaixotasun bat izan zuelako.

  • Patxi Oliden Partiturak zuzentzen

    Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio

    Organoarekin nota bat gaizki dagoenean, nola zuzentzen duen.

  • 1282 Azkoitiko San Martin auzoan jaioa

    Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

    Azkoitiko San Martin auzoan jaio zen. Ama Elgoibarkoa eta aita azkoitiarra zituen. 10 anai-arrebatan zaharrena da.

  • Frantziska Egiguren Bere neba eta Serrano medikua nola libratu ziren fusilatzetik

    Frantziska Egiguren Bereziartua (1924) Iurreta

    Durangoko Legorburu medikuaren etxean egon zen neskame. Gerra garaian Durangon geratu zen mediku bakarra zen. Amaren medikua Serrano zen eta hark lagunduta jaio omen ziren zazpi neba-arrebak. Serrano medikua bere nebarekin batera harrapatu zuten gerratean eta fusilatzeko puntuan egon ziren. Serrano libre utzi zuten eta neba lan-batailoietara bidali zuten. Azkenean, erreketeetan sartu zen. Gerra sasoian jatekorik ez zuten eta ejertzituak ematen zien jatekoa.

  • Frantziska Egiguren Batzarrak mendietan, azeri-ehiza antolatzeko

    Frantziska Egiguren Bereziartua (1924) Iurreta

    Mendietan batzarrak egiten ziren hainbat lekutan. Inguruetako artzainen senideak ziren ehiztariak elkartzen ziren; txakur onak izaten zituzten, azeritarako. Azerien ehizaren inguruko kontuak. Azeriak ardiak ito egiten zituen, jan ez, eta aldi bakoitzean 10-12 ardi hil zitzakeen. Belatxikietan ere egiten ziren batzarrak.

  • 1114 Kulturalaren eta Club Deportiboaren arteko aldea

    Luis Alberto Aranberri Mendizabal (1945) Eibar

    Kulturala euskaltzaleen bilgunea zen. Azaltzen du Deportiboa euskaldunagoa zela kulturala baino, baina ez kulturala baino ekintzaileagoak euskalgintzan.

  • 899 Mendaron ez zegoen ez argirik eta ez urik

    Bartolo Arriola Garate (1912) Eibar

    Bartolo ume-umetan etorri zen Eibarrera Mendarotik. Garai hartan sekulako aldea zegoen Mendaro eta Eibarren artean. Mendaroko etxeetan urik ere ez zegoen (ezta komunik ere). Bartoloren etxean, esate baterako, bi etxebizitza zeuden eta komunzulo moduko bat denentzat. Argirik ere ia ez zuten (bonbilla bakarra etxe osoan). Kandelekin ibiltzen ziren. Janaria prestatzeko ere ez zuten ekonomikarik, baserrietako beheko sua baizik, laratz eta guzti. Etxeek zenbakirik ere ez zuten; etxearen izena besterik ez. Bartoloren etxea "Errementarinekoa" zen, etxe barruan errementaria bizi zelako (aizkorak, laiak eta igitaiak egiten zituen). Beste etxeak: Franzisnanekua (taberna zen), Simonenekua, Zesterokua, Kotxerokua, Txalkorkua (Linazasororena, irin-fabrika zuena)... Kale-izenik ere ez zegoen, bi auzo besterik ez: Azpilgoeta (Mutriku) eta Garagartza (Elgoibar). Farmaziarik ere ez zegoen eta medikua ere ez beti.

  • 1423 Txerriak hazten zituzten ardiekin batera

    Joxe Iturbe Garai (1933) Arrasate

    Hiru bat txerri izaten zituzten ardiekin batera. Gazura berotu eta asunak bertan biguntzen zituzten. Baita pago hostoak edo urritzarenak ere. Gero Arabara saltzen zituzten. Artzain guztiek izaten zituzten txerriak.

  • 574 Etxezarreta inguruko baserri aberatsena

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Etxezarreta baserria zen inguruko inportanteena, jauntxo batena zen eta. Nondik norainoko lur-sailak zituen azaltzen du. Arrasateko mugak non zeuden. Etxezarreta baserriko gizona ingeniaria zen Madrilen. Neskameak izaten zituen etxean eta Joxeparen osabak administratzaile lanak egiten zituen. Era guztietako animaliak zituen etxean.

  • 574 Etxezarreta baserriko jaunaren "kapritxoak"

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Etxezarreta baserriaren inguruetan metal-ura zegoen eta bertako gizonak metal-ura ekarri nahi izan zuen etxera. Horretarako mailak egin behar izan zituen, metal-ura hodietan ekartzea ezinezkoa zelako. Animalientzako nolako etxe dotorea egin zuen azaltzen du.

  • 574 Etxezarreta baserriko kapera

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Etxezarreta baserriko jauna ez zen sinestuna, baina hala ere kapera bat zuen etxean eta apaiza ekartzen zuen meza ematera, bertako langileentzat. Madrilen bizi zen eta urtean pare bat aldiz etortzen zen Etxezarreta baserrira.

  • 574 Etxezarreta baserriko panteoia noiz egin zen

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Etxezarreta baserriko jauntxoa bergararra zen izatez. Arrebak bere buruaz beste egin zuen Parisen izan eta handik itzultzean. Bere buruaz beste egin zuenik ezin zenez lurperatu hilerrian, arreba 15 egunean etxean eduki zuen brontzezko kutxan eta gero etxeko lurra bedeinkatu ostean panteoia egin zion. Panteoia egiteko Elgoibartik lau gurdikada zementu ekarri omen zituzten.

  • 574 Etxezarretako gizonaren janzkera; hil zenerako dena prest

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Etxezarretako gizonak etxeko panteoian berarentzat zuloa prestatuta utzi zuen hil aurretik. Horrekin batera, notarioari bera hildakoan gauzak nola egin aginduta utzi omen zuen. Etxe inguruetan zebilenean kamisoiarekin eta kapa beltz batekin jantzita ibiltzen omen zen. Etxean esaten zieten berorika hitz egiteko Etxezarretako gizonari.

  • 574 Izebaren gorpua baserririk baserri Arrasatera

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Bere izeba Etxezarreta baserrian zegoela hil zen. Etxezarreta baserriko bidea Bergara partera irteten zen. Handik joanez gero Arrasatera, elizari "deretxoak" ordaindu egin behar izaten zitzaion. Bere izeba hil zenean, ez ordaintzearren, bizkarrean eraman zuten baserririk baserri Arrasatera. Orduan egin zuen bidea baserritik Arrasatera, berriz horrelakorik gerta ez zekion.

  • 574 Inguruetako umeak Etxezarretara joaten ziren

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Bere lehengusuak Etxezarreta baserrian bizi ziren, aitak zaintzen zuelako etxea, eta eurak ere asko joaten ziren hara. Noizean behin, txokolatea edo jateko zerbait ekartzen zieten, eta eurentzat festa handia izaten zen.

  • 574 Zigarrola auzunea; eskolaren ordez baserriko lanetan

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    11 anai-arreba ziren. Zigarrolako auzunean ibili zen eskolan, baina asko ez zen joan eskolara etxean lanak egoten zirelako. Aita "karretero" lanetan ibiltzen zen eta amak 11 seme-alaba izaten zituen bere kargu. Hori dela-eta soroan amari lagundu behar izaten zioten eta baita astoarekin kalera joan eta generoa saltzen ere. Zigarrola auzunea nolakoa zen lehen.

  • 574 Aita alargun geratu eta koinatarekin ezkondu zen

    Joxepa Arregi Egidazu (1919) Arrasate

    Ama neskame egon zen Bilbon eta senargaia ere bazuen. Baina bere ahizparen senarra alargun geratu zenean, harekin ezkontzera behartu zuten. Joxeparen aitak, aurretik zituen lau umeez gain beste zazpi izan zituen lehenbiziko emaztearen ahizparekin, hau da, Joxeparen amarekin.