Hika hizketan
-
Adjektibo ezkorrak: zanpana, zarbua, txolina...
Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia
Bere buruari hika egiten dio. "Hi haiz zanpana" espresioa. "Zarbua" izateak zer esan nahi duen. Mutilentzat erabiltzen da batez ere. Neskentzat kalifikatzaile gehiago daude: zanpana, txolina, zontzona... Bakoitzaren adiera.
-
Ohitura, hika
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Hikari buruz: zenbat aritzen diren. Nor nori aritzen zaion. Normalean semeei hika errazago egiten diete alabei baino. Hika.
-
Norekin hika eta norekin zuka
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Auzokoekin hika aritzen dira: zaharragoekin zuka, eta edadekoekin eta gazteagoekin hika. Hika.
-
Zaharragoei, zuka
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Edadeak markatzen du nori egin hika eta nori zuka. Zaharragoari errespetuarengatik zuka egiten zaio. Neskek gutxiago dakite hika mutilek baino. Hika.
-
Txikierdiko dantzaldia
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Neskatxak egin eta dantzaldietara joateko erdaraz ikasi behar izaten zuten. Txikierdi gogoan. Dena bekatua zen eta arrimatzeko beldurrez ibiltzen ziren. Hika.
-
Auzoan beti hika
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Hika: auzoan, lagunen artean denek hika egiten dute. Beste auzokoekin hika hasten dira, eta, ikusten badute ez dakiela, zuka. Konfiantza asko dagoenean, hika. Biek aritu behar dute hika, bestela, zaila da bestea zuka ari bada. Hika.
-
Iturriotz: hikaren tenploa
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Gehiena Iturriotzen hitz egiten da hika. "Burla itten zigutenan, zakarkian hitz eingo bagenuke bezala, ziki-zaka ta... Ta hara oain, guk gorde azkenin!". Hika.
-
Hikarako ohiturak aldatzen
Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun
Auzoan, neska eta mutilekin hika, baina senar-emazteen artean zuka. Hikarako ohitura hori berreskuratzea zaila da. Hika.
-
Errezilen, gurasoei eta aitona-amonei "berori"
Imanol Lazkano Uranga (1936) Azpeitia
Errezilen, "berori" esaten zieten gurasoei eta aitona-amonei . Apaizari ere berorika egin behar izaten zitzaion. Apaizari hika egiten zion mutil baten pasadizoa kontatzen du.
-
Nondik dator nokaren beherakada?
Leire Larrañaga Sudupe (1981) Azkoitia
Ez du entzun inoiz hikaren aurkako hitz txarrik, baina nokaren beherakadaren atzean zerbait egon behar dela iruditzen zaio. Bere etxean, esaterako, anaiari hika eta berari zuka egin izan diete eta berak normaltasunez jaso du hori. Berari hika hasteko kontzientzia piztu zitzaion, baina beste askok ez dute pauso hori ematen. Neska gazteagoek gutxik darabilte hika.
-
Musikak dedikazioa behar
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Bere kontura ikasi izan du asko. Etxean Argiaren egutegia hartzen zuten eta kantak ikasten zituen handik. Sei urte zituenerako koruan abesten zuen. Eskola garaian, bolada batez gorrotoa ere izan zion musikari, lagunak jolasean zebiltzan bitartean berak han egon behar izaten zuelako. Musika jolerik onena ordu gehien sartzen dituena dela dio.
-
Musikako titulurik ez
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Santiago Azurza organistarekin ikasi zuen, baina ez du musikako titulurik. Horren inguruko gogoetak.
-
Musika ikasteko aukera bakarra elizaren bueltan
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Garai batean musika ikasteko aukera bakarra elizaren bueltan zen. Kontserbatorioa Donostian bakarrik zegoen. Unibertsitaterik ere ez zen; ikasketak egitera kanpora joan behar. Elizan organoa ikasten zen, beste instrumentuak geroago etorri ziren. Remigio txistularia; berak egin zion txistua ebanoarekin.
-
Berak asmatutako melodiak partituretan jartzen ditu
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Berari burura etortzen zaizkion melodiak partituretan jartzen ditu. Lehendik buruan ditugun doinuek eragina izaten dute, baina bera denak ezberdinak egiten saiatzen da. Berak sortutako melodia baten inguruko istorioa.
-
Erretiroa hartu ostean hasi zen ordenagailuarekin
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Erretiroa hartu zuenean, aktibitateren bat behar zuela eta ordenagailuarekin hasi zen. Ikastaro batzuk egin zituen eta hainbat kontu egiten ikasi zuen ordenagailuarekin: kalkuluak, programak...
-
7000 partituratik gora ordenagailuz eginak
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Erretiroa hartu ostean hasi zen ordenagailuarekin eta hainbat kontu egiten ikasi zuen. Interneta erabiltzeko ikastaroa ere egin zuen, baina ez da sartzen, denbora asko galarazten duelako. Halako batean, bestelako kontuak utzi eta musikarekin zentratu zen. Pixka bat desfasatuta dagoela ikusi arren, ez zaio axola, 91 urte izanda, nahikoa badelako horretan aritzea. 7000 partituratik gora ditu eginak. Ordu asko sartzen ditu.
-
Erregenetan Orion kantatzen den kanta
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Erregenetan Orion kantatzen den kanta Santiago Azurzaren eskuizkribu batetik ateratakoa da. Antxiolak eta Irurak kantatzen zuten koruan. Berak txukundu eta partitura atera zuen. Orion bakarrik kantatzen omen da eta berak zabalkundea eman nahi lioke.
-
Su bedeinkatuarekin abesten zuten kanta
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Duela urte asko Aita Donostia eta Resurreccion Maria Azkue ibili ziren herri-kanta zaharrak biltzen. Aste Santuan goizean izaten zen elizkizuna eta gero su-bedeinkatuarekin eskean ibiltzen ziren etxerik etxe. Hauxe abesten zuten: "Su zaharra kanpora, su berria etxera...".
-
Fotokopiagailua, asmakizun ona
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
Fotokopiagailua asmakizun oso ona izan dela dio. Garai batean nola konpontzen ziren kopiak egiteko.
-
Ikasketekin jarraitzeko, herritik kanpora joan behar
Patxi Oliden Gonzalez de Txabarri (1923) Orio
14 urtera arte ibili zen eskolan. Batxilerra egin nahi zuena Donostiara joan behar izaten zen eta unibertsitate-ikasketak nahi zituena, berriz, Zaragozara, Valladolidera edo Salamancara.