Hika hizketan

• Ilunpea kobratuko duzu zuk!

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Erasote auzoan, makina zahar baten bidez, argia jarri zuteneko kontua: izorratu ondoren ere kobratu nahi, eta batek izandako ateraldi barregarria.

• Bizimodu beltz eta gogorra orduko emakumeena

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Neskek mutilek adina lan egiten zuten lehen, baina bizimodu gogorragoa: askatasunik ez zieten ematen kanpoan ibiltzeko, ez zieten uzten deus egiten.

• Heriotz gozoa

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Aitona-amonak hiketan aritzen ziren elkarren artean, aitona hil zen egunean izan zuten azken elkarrizketa.

• Auzolana nola izaten zen

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Auzolanez laguntzen zioten elkarri lehenago, batez ere zaharrak edo ezinduak zeuden etxeetan egiten zen hori.

• Kartetan “ahuntza jokatzea”

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Kartetan berdinketa gertatzen zenean, azken partidak erabakitzen zuen garailea. Horri ahuntza esaten zitzaion.

• Munduaren hasierako martxak

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Mundua sortu zenean, gauza guztiek, baita animaliek ere, hitz egiten zuten. Goroldioak berriz ez, eta erakusten hasi zirenean, denek galdu zuten hizketako gaitasuna.

• Kongregazioko zintak kenduko dizkigute

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Lehen, dantzan ezin ibili, eta ibiltzen baziren, elizera eraman beharreko zinta kentzen zieten, denek ikus zezaten bekatariak zirela.

• Oihal zuria ipintzen abisua emateko

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Baserri inguran lanean ari zirenei, bazkaltzera joateko abisua oihal txuriaren bidez egiten zieten etxekoandreek.

• Kukulutxa sendatzeko astoaren esnea

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Kukutxeztula gaitza sendatzeko astoaren esnea erabiltzen zuten lehen.

• Haurrak etxean jaiotzen ziren

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Lehen, haur guztiak etxean jaiotzen ziren, emaginek lagunduta, medikurik gabe.

• Sendabelarrak

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Sendabelarrak erabiltzen zituzten garai batean gaixotasunak sendatzeko.

• Ozparrungo txerria irausi

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Ozparrun baserriko txerria trenak harrapatu zueneko istorio zelebrea.

• Etxera bidean norbait segika

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Aita-semeak etxera zihoazen batean, izpiritu batek atzetik segitu zien baserrira iritsi arte.

• Beharrak lagundu omen zien lehengoei ere

  Maria Jesus Sagastibeltza Zabaleta (1931) Leitza

  Aitak egurra ekartzera bidali zuen semea, bakarrik bidali ere, beharra izeneko batek lagunduko ziola esanda.

• Josten ikasi eta etxerik etxe josten

  Maria Irakulis Besoitaormaetxea () Amorebieta-Etxano

  Josten ikasten hasi zen gazterik. Orduan jostunak etxerik etxe ibiltzen ziren. Pixka bat ikasi zuenean gurasoek josteko makina erosi zioten. Anaiari prakak josten hasi zen eta bera ere etxerik etxe ibili zen gero. Anaia soldadu egon zenean, berak irabazitakotik emateko anaiari eskatu zion amak.

• Auzokoen arteko harremana

  Maria Irakulis Besoitaormaetxea () Amorebieta-Etxano

  Auzoko emakume aberats batek pontxe freskoa eramaten zien jorran lanean jarduten zutenean. Auzolanean garia jotzen ibili ostean festa egiten zuten. Orduko pasadizo bat.

• Euskararen inguruko gogoetak

  Jose Migel Odriozola Peñagarikano (1929) Juan Jose Oiarbide Sarriegi (1921) Beasain

  Euskararen etorkizuna. Euskara; tokian tokiko euskara.

• Lokomotore, autobus eta bagoiak egiten

  Patxi Maiza Urrestarazu (1933) Ordizia

  Caf-en lokomotoretan, lantegietako makinak konpontzen etab. aritu zen. Autobus eta tren bagoiak egiten zituzten kanpora saltzeko. Lokomotora ezberdinak aipatzen ditu. Soldadutzatik bueltatu zenean krisi garaia tokatu eta lantegia utzi zuenekoa kontatzen du.

• Appa hi! aplikazioa, tresna baliagarria

  David Arrieta Armendariz (1964) Antton Lezeta Abasolo (1964) Eskoriatza

  Appa hi! aplikazioa tresna baliagarria iruditzen zaie hitanoaren inguruko kontu orokorrak jakiteko eta ikasketan lehen urratsa emateko, eta gazteak animatuko lituzkete probatzera. Gero, hori egin ostean, beharrezkoa litzateke lotsa galdu eta pixkanaka lagunekin hika hastea. Aplikazioak herri desberdinetako hika ikasteko aukera ematen du. Arrasatetik Leintz Gatzagara bitarteko herrietan ez dela alde handirik egongo aditzetan diote. Davidek euskara batukoa ere egin zuen eta Oñatikoarekin ari da orain.

• Mugikorrak eragindako aldaketak

  David Arrieta Armendariz (1964) Antton Lezeta Abasolo (1964) Eskoriatza

  Lehenengo mugikorrak. Eztabaida sortu zen hasieran. Mugikorraren onura: edozein momentutan pertsona batekin harremanetan jartzeko aukera. Nolako erabilera ematen zaion da kontua. Mugikorrik ez zegoenean nolakoa zen harremana lagunekin; aurrez egin behar hitzordua. Gaur egun, momentuan bertan egiten dituzte hitzorduak mugikorretik.