Hika hizketan
-
Astoa eta otsoa (baseliza zaharreko gertaerak) ipuina
Maritxu Gaztelumendi Urruzola (1938) Oiartzun
Maritxuk "Astoa eta otsoa" (baseliza zaharreko gertaerak) ipuina kontatzen du, berak idatzitako "Aitona sutondoan ipuin kontari" ipuin-liburura bilduta dagoena. Aitona zutenak kontatzen omen zien, txikiak zirela.
-
"Pazko eguneko bazkaria"
Maritxu Gaztelumendi Urruzola (1938) Oiartzun
Maritxu Gaztelumendi Urruzolak idatzitako "Aitona sutondoan ipuin kontari" liburura bilduta dagoen euskal ahozko literaturako pieza.
-
Hitanoarekin zein harreman duzue?
Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar
Ekhi duela gutxi hasi zen hitanoa erabiltzen. Bere inguruan ez du jende askok hitanoa erabiltzen, baina dantzako lagunekin eta mallabiatarrekin.
-
Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? I
Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar
Bere amona eta amonaren ahizpak hitanoz entzuten zituen Ekhik.
-
Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? II
Josu Garate Suinaga (1975) Eibar
Josuk etxean entzun izan du hitanoa, batez ere ama eta izeben artean. Ondoren, lagunen artean hiketa erabiltzen hasi ziren, naturaltasunez jardutera iritsi arte.
-
"Erregistro baten falta dugu"
Josu Garate Suinaga (1975) Eibar
Josuren iritziz erregistroa galdu da, hiztunen arabera erregistroa moldatzeko ohiturarik ez dagoela dio, esaterako, hitanoaren erabileran.
-
"Euskara gehiago erabiltzen da Eibarren"
Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar
Ekhik inguruan euskara gehiago egiten dela nabaritu du.
-
Dantza taldeko ikasleen hizkuntza: gaztelania
Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar
Ekhik dio ikasleek erabiltzen duten hizkuntza nagusia gaztelania dela, batez ere mutilen artean. Josuk, aldiz, ez du nesken eta mutilen artean bereizketarik ikusten hizkuntzari dagokionez. Ikasleek irakasleei gaztelaniaz erantzuteak kezkatzen du Josu.
-
Ikasleak irakasleari gaztelaniaz
Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar
Josu kezkatuta dago ikasle zenbaitek irakasleari gaztelaniaz hitz egiteko ohitura hartu dutelako, euskaraz jakin arren.
-
Gari-jotzea eta arto-zuriketa
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Gari-jotzean jandakoa, arto-zuriketako festa... Errosarioa errezatzea, beldurrezko istorioak... Oñatiko hitanoa.
-
Abadeari beldurra
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Elizak indar handia zuen. Araotzen abadearekin harreman txarra izan zuten, beldurtuta izaten zituen umeak. Konfesatzera joan behar izaten zuten, eta ez zekitenean abadeari zer esan, txokolatea lapurtu zutela esaten zuten. Oñatiko hitanoa.
-
Mutilekin dantza egiteagatik eskolatik bota
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Urte batean abadeak mutilekin dantza egitea debekatu zuen. Batzuek kasurik egin ez, eta eskolatik bota zituzten. Don Josek ipinitako zigorrak. Oñatiko hitanoa.
-
"Pentsamendu txarrak izan al dituzu?"
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Don Jose abadeak askotan galdetzen zien ea pentsamendu txarrak izan zituzten, zer ziren ez bazekiten ere. Abade gazteak herrian sartzen hasi zirenekoa. Oñatiko hitanoa.
-
Sexuaz ezin hitz egin
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Sexuaz ez zuen inork hitz egiten, eta orokorrean oso gutxi jakiten zen sexualitatearen inguruan, animaliekin ikasitakoa besterik ez. Oñatiko hitanoa.
-
Mutilek neskak etxera lagundu
Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Dantzatzera joaten zirenean emandako kalabazak. Mutilek neskak etxera laguntzea. Azken abestia zein zen jakiten zuten, zein ordutan etxera itzuli jakiteko. Oñatiko hitanoa.
-
Gizakumeek baino libertate gutxiago
Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati
Gizakumeek ardura gutxiago dutela sentitzen dute, umeen zaintzan, etxeko lanen banaketan... Oñatiko hitanoa.
-
Galtzak lehen aldiz
Mila Maiztegi Bengoa (1949) Maria Jesus Markuleta Lete (1952) Belen Zumalde Barrena (1963) Oñati
Maria Jesusek Parisen erosi zituen lehen galtzak. Belenek, ordea, galtzak txikitatik jarri izana gogoratzen du. Milak hamasei bat urterekin erosi zituen lehen aldiz. Gizonak larritu egin ziren emakumeak galtzak jartzen hasi zirenean. Oñatiko hitanoa.
-
Lehenengo labadorak
Mila Maiztegi Bengoa (1949) Maria Jesus Markuleta Lete (1952) Belen Zumalde Barrena (1963) Oñati
Belenek betidanik ezagutu izan du labadora, Milak eta Maria Jesusek, ordea, ez. Eskuz eragiten zitzaion garai batean labadorari. Oñatiko hitanoa.
-
Gizonaren baimenik gabe, ezer egiterik ez
Mila Maiztegi Bengoa (1949) Maria Jesus Markuleta Lete (1952) Belen Zumalde Barrena (1963) Oñati
Behin ezkonduta, emakumeak senarraren baimena behar izaten zuen edozein jarduera ekonomiko burutzeko. Horregatik, ezkondu aurretik egiten saiatzen ziren denak. Franco hil zenean, kendu egin zituzten neurri hauek. Oñatiko hitanoa.
-
Emakumeek 'Zerbitzu Soziala'
Mila Maiztegi Bengoa (1949) Maria Jesus Markuleta Lete (1952) Belen Zumalde Barrena (1963) Oñati
Pasaportea eskuratzeko zerbitzu soziala egin behar izana. Eskolan laboreak. Oñatiko hitanoa.