Hika hizketan

  • 410 Beasaingo alkateak ehiztariak guardian jarri zituen gerra garaian

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Aita 1905ean jaiotakoa zen. Gerra Zibila hasi zenean, Beasainen sozialistak zeuden Udalean. Víctor Bernedo zegoen alkate. Udalak ehiztariei deitu zien eta guardia egiten jarri zituen ospitalean eta eliz atarian. Beasainen kanpotik etorritako langile asko zeuden, eta tartean sozialista asko. Altsasun Francoren tropek zer egin zuten ikusi ondoren, ikaratu eta ihes egin zuten. Aitak eta beste beasaindar batzuek gerratik ihesi egin zuten ibilbidea azaltzen du. "Subille".

  • 410 Gudariei Bilbo defendatzera joateko dei egin zitzaien

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Eusko Jaurlaritzak gudariei egindako deia; Bilbo defendatzera joateko eskaera. Beasaindik ihes egindako batzuek Bilborako bidea hartu zuten. Gosea. Bilbo erori zenean, Urduñako kartzelara eraman zuten. Bitartean, ama-umeak Zerainera joan ziren bizi izatera. Ama Zeraindik Bernedoren lantegira joaten zen egunero bizikletan. Guardia Zibilek salbokonduktoa eman zioten.

  • 410 Gerra ondorengo samina

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Aitaren gerra ondorengo samina, desilusioa. Euskaltzaletasuna gorde eta bizi guztian mantendu zuen. Autodidakta.

  • 410 Aralarren lan etnografikoak egin zituen; Jose Migel Barandiaranekin harremana

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Etnografia gaietan nola sartu zen azaltzen du Joxek. Aitak piztu zion zaletasun hori. Aralar; bertako elementu etnografikoen bilketa. Kartografiari buruzko ezagutzak. Testigantzen bilketa. Joxe Migel Barandiaranekin hartu-emana. Arantzazuko Ama Birjinaren agerpenaren inguruko pasadizoa. Aralarko pilotalekuak.

  • 410 Joxe Miguel Barandiaran eta artzainen pilotalekuak

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Joxe Migel Barandiaranek apaiz ikasketak non egin zituen. Orduko kontuak. Aralarrera egindako irteera; artzainekin harremana. Pilotalekuaren berri nola izan zuten. Joxe Miguel gerra garaian ihes egin eta Iparraldeko artzain batzuekin hizketan bertako pilotalekuak non zeuden aipatu zioten. 1953an itzuli zenean, beste lan batzuetan hasi zen. Salamanca; Iruñea. Joxe Zufiaurrek Barandiaranen esanei jarraituz, bederatzi pilotaleku aurkitu zituen Aralarren.

  • 410 Etniker, etnografia-taldeak

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Barandiaranek probintzia bakoitzean Etniker taldeak sortu zituen. Jose Zufiaurre Etniker taldeen batzarrera gonbidatu zuen. Urte hartako batzarra Urkiolan egin zen eta elkarrekin joan ziren. Euskal Herrian aurkitu zen lehenengo trikuharria. Karmele Goñi; Jose Letona; Fermin Leizaola. Orduan hasi zen Joxe Beasaingo lan monografikoa egiten.

  • 410 Euskal gaien inguruko interesa; euskal kantutegia

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Euskal gaien inguruko interesa aitak piztu zion eta seminarioan indartu egin zitzaion. Seminarioan, euskal kantak ikasi zituen. Euskal kantutegi baten bilduma egin zuten bertan. Hainbat kantutegi erakusten ditu.

  • 410 Seminarioan ikasi zituen euskarazko kantak

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Euskal Kantutegia Seminarioan biltzen hasi zen. Aurretik ez zuen euskal kanturik ia ezagutzen. Eskolan fraideekin ibili zen eta dena erdaraz ikasten zuten. Heziketa gogorra.

  • 410 Seminarioan politika konturik ez; euskal kultura, berriz, bai

    Jose Zufiaurre Goia (1934) Beasain

    Seminarioan abertzaletasunaz ez zen hitz egiten. Politika alde batera geratzen zen. Kulturalki asko jantzi omen zen seminarioan egondako garaian.

  • udalekuetako sukaldariak Haurrak portaera ona normalean

    Euskal Udalekuak: sukaldariak () Lazkao

    Haurrak ondo portatzen omen ziren jateko orduan. Behin Joxek logelatik atera zituen lau ume kanpora, zigortuta. Normala omen da 120 umetatik batzuk ez ondo portatzea. Gainera "haizea hartzen dute" elkarrekin.

  • Mirari Guridi Kalera jaitsitakoan, koplexuak etorri

    Mirari Guridi Grisaleña (1955) Agurtzane Zumalde Barrena (1956) Koldo Zumalde Barrena (1957) Oñati

    Agurtzane kalera jaitsi zenean, oso gaizki pasa zuen erdaraz ez zekielako, baserritarra zelako... Konplexuz beteta bizi zen. Mirarik ere gaizki pasa zuen oso, kalean bizi ziren auzotarrak bildu ziren arte.

  • Mertxe Arregi Nesken lana, itaurrean

    Mertxe Arregi Erostarbe (1953) Rosa Igartua Urkia (1952) Oñati

    Neskatilen lana itaurrean izan ohi zen. Oso lan aspergarria izaten zen Mertxe eta Rosarentzat. Hondarra batzen ere aritzen ziren. Eskola garaian,josten erakustera joaten zen emakume bat Mertxeren eskolara. Oñatiko hitanoa.

  • Mertxe Arregi Tabenetan sartzen ziren gaztetatik

    Mertxe Arregi Erostarbe (1953) Rosa Igartua Urkia (1952) Oñati

    Arantzazun kongregazioa zegoela gogoratzen du Mertxek. Mertxe eta Rosa gaztetatik joan izan dira tabernara, ez zen gizonen eremura bakarrik mugatzen. Oñatiko hitanoa.

  • Mertxe Arregi Gona motza janzteko trikimailuak

    Mertxe Arregi Erostarbe (1953) Rosa Igartua Urkia (1952) Oñati

    Gizonek askatasun handiagoa izan dute beti, etxera beranduago bueltatzeko, adibidez. Gona motza jartzeko trikimailuak. Emakumeak itxuraz ere formala eman behar zuen. Oñatiko hitanoa.

  • Mertxe Arregi Mutilekin dantzan

    Mertxe Arregi Erostarbe (1953) Rosa Igartua Urkia (1952) Oñati

    Mutilek dantza egiteko gonbidatzeko zain egoten ziren askotan neskak. Hala ere, nesken artean ere dantzatzen aritzen ziren. Oñatiko hitanoa.

  • Mertxe Arregi Ume askoko familiak eta neskame joan beharra

    Mertxe Arregi Erostarbe (1953) Rosa Igartua Urkia (1952) Oñati

    Ume askoko familiak izaten ziren garai batekoak, eta askotan denek ez zuten eskolara joateko aukerarik izaten. Neskame joaten ziren neska asko. Oñatiko hitanoa.

  • Eli Igarzabal Auzotik kalera, penaz

    Eli Igarzabal Erostegi (1947) Mila Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1943) Sara Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1944) Mariaxun Villar Lizarazu (1948) Oñati

    Martinez de Zuazo ahizpak kalera jaitsi ziren bizitzera, eta penaz bizi izan zuen hori Elik. Auzotarrek oso harreman estua izaten zuten, eta auzotik kalera jaistea urrutira bizitzera joatearen modukoa zen. Oñatiko hitanoa.

  • Eli Igarzabal Bederatzietan berbernatik etxera

    Eli Igarzabal Erostegi (1947) Mila Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1943) Sara Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1944) Mariaxun Villar Lizarazu (1948) Oñati

    Zubillagatik kalerko berbenara jaisten ziren dantza egitera. Bederatziak eta bostean izaten zuten azken autobusa auzora itzultzeko. Ahalik eta gehien luzatzen zuten dantza, eta gero korrika joan behar izaten zuten autobusa hartzera, etxera berandu ez iristeko. Oñatiko hitanoa.

  • Eli Igarzabal Gizonen sozializazioa, desberdina

    Eli Igarzabal Erostegi (1947) Mila Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1943) Sara Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1944) Mariaxun Villar Lizarazu (1948) Oñati

    Elkarteek, tabernek... leku handia zuten gizonen sozializazioan. Bertan elkartzen ziren ia egunero, eta beharbada, hika gordetzen lagundu du honek. Emakumeak, ordea, ez ziren ia kalean egoten, eta gutxiago tabernetan. Honen ondorioz, tabernetan egoteko ohitura horrek jarraitu egin du, eta gizonen arteko harreman-sarea belaunaldiz-belaunaldi mantendu egin da. Belaunaldi batetik aurrera,auzoko eskola itxi, eta kalera jaisten ziren eskolara. Oñatiko hitanoa.

  • Eli Igarzabal Zein baldintza behar dira hika egiteko?

    Eli Igarzabal Erostegi (1947) Mila Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1943) Sara Martinez de Zuazo Unzurrunzaga (1944) Mariaxun Villar Lizarazu (1948) Oñati

    Hika egitearen atzean zenbait baldintza daude, ezin da edozeinekin hika egin. Haien artean: gertutasuna, konfiantza, ohitura... Oñatiko hitanoa.