Hika hizketan

  • Mari Karmen Inza Kale-giroan hika gaizki ikusirik

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Beatriz Ugarte Garitaonandia (1961) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Eskolan auzoko umeek egiten zuten hika, eta, bartez ere, mutilen artean erabiltzen zen. Hikak ez zeukan inongo prestigiorik, eta ez zegoen ondo ikusirik. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Karmen Inza Hika norekin erabili izatea da gakoa

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Beatriz Ugarte Garitaonandia (1961) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Beatrizek ez dio alabari hika transmititu, gurasoei egiterik ez baitie, eta haren lagunenartean hikarik ez dute erabiltzen. Hika jakitea kontu bat da, eta hika norekin hitz egin edukitzea beste bat. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Karmen Inza "Niri egin hika neskaren moduan!"

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Beatriz Ugarte Garitaonandia (1961) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Nesken arteko hika gehiago galdu da mutilen artekoa baino. Ondorioz, mutilena bakarrik dakien jendeak, hori bera erabiltzen du bai neska bai mutilekin. Neskek, ordea, normalean bi formak jakiten dituzte. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Karmen Inza Zergatik galdu da gehiago nesken arteko hika?

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Beatriz Ugarte Garitaonandia (1961) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Emakumeak beste fase batean egon omen dira beti, zintzoagoak, finagoak... izan behar. Hika ez zen dotorea gizartearentzat, eta hori dela eta, emakumeak hika egiteari utzi ziotela uste du Marijek. Beatrizek denbora askoan ez zuen norekin hika egin. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Karmen Inza Ezin hikarik egin

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Beatriz Ugarte Garitaonandia (1961) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Beatrizek normalean zaharragoekin egin du hika, haren adineko inork ez baitzuen hika hitz egiten. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Karmen Inza Baserritarra izatea lotsagarria zen

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Hika eta euskara bera gutxituta zegoen oso Frankismo garaian. Hika batez ere emakumeen artean galdu zen. Gizonen arteko harremana baserri-girokoa zen askotan, eta hika mantendu zuten. Mari Karmenek gogoan du kalean zehar behiak gidatzen zituela, baserritar izaera ebidentzian uzteko modu bat zen hori eta lotsaz bizi zuen.

  • Mari Karmen Inza Hikaren berpiztea emakumeen ikuspegitik

    Mari Karmen Inza Iñurritegi (1953) Marije Ugarte Garitaonandia (1956) Oñati

    Emakumeen ikuspegitik bultzatu beharko litzateke hikaren berpiztea, mutilen forma eta neskena ikasiz.

  • Maritxu Gaztelumendi Astoa eta otsoa (baseliza zaharreko gertaerak) ipuina

    Maritxu Gaztelumendi Urruzola (1938) Oiartzun

    Maritxuk "Astoa eta otsoa" (baseliza zaharreko gertaerak) ipuina kontatzen du, berak idatzitako "Aitona sutondoan ipuin kontari" ipuin-liburura bilduta dagoena. Aitona zutenak kontatzen omen zien, txikiak zirela.

  • Maritxu Gaztelumendi "Pazko eguneko bazkaria"

    Maritxu Gaztelumendi Urruzola (1938) Oiartzun

    Maritxu Gaztelumendi Urruzolak idatzitako "Aitona sutondoan ipuin kontari" liburura bilduta dagoen euskal ahozko literaturako pieza.

  • Ekhi Zugasti Hitanoarekin zein harreman duzue?

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Ekhi duela gutxi hasi zen hitanoa erabiltzen. Bere inguruan ez du jende askok hitanoa erabiltzen, baina dantzako lagunekin eta mallabiatarrekin.

  • Ekhi Zugasti Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? I

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Bere amona eta amonaren ahizpak hitanoz entzuten zituen Ekhik.

  • Josu Garate Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? II

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuk etxean entzun izan du hitanoa, batez ere ama eta izeben artean. Ondoren, lagunen artean hiketa erabiltzen hasi ziren, naturaltasunez jardutera iritsi arte.

  • Josu Garate "Erregistro baten falta dugu"

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuren iritziz erregistroa galdu da, hiztunen arabera erregistroa moldatzeko ohiturarik ez dagoela dio, esaterako, hitanoaren erabileran.

  • Josu Garate "Euskara gehiago erabiltzen da Eibarren"

    Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Ekhik inguruan euskara gehiago egiten dela nabaritu du.

  • Josu Garate Dantza taldeko ikasleen hizkuntza: gaztelania

    Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Ekhik dio ikasleek erabiltzen duten hizkuntza nagusia gaztelania dela, batez ere mutilen artean. Josuk, aldiz, ez du nesken eta mutilen artean bereizketarik ikusten hizkuntzari dagokionez. Ikasleek irakasleei gaztelaniaz erantzuteak kezkatzen du Josu.

  • Josu Garate Ikasleak irakasleari gaztelaniaz

    Josu Garate Suinaga (1975) Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Josu kezkatuta dago ikasle zenbaitek irakasleari gaztelaniaz hitz egiteko ohitura hartu dutelako, euskaraz jakin arren.

  • Mari Tere Azkoitia Gari-jotzea eta arto-zuriketa

    Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati

    Gari-jotzean jandakoa, arto-zuriketako festa... Errosarioa errezatzea, beldurrezko istorioak... Oñatiko hitanoa.

  • Mari Tere Azkoitia Abadeari beldurra

    Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati

    Elizak indar handia zuen. Araotzen abadearekin harreman txarra izan zuten, beldurtuta izaten zituen umeak. Konfesatzera joan behar izaten zuten, eta ez zekitenean abadeari zer esan, txokolatea lapurtu zutela esaten zuten. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Tere Azkoitia Mutilekin dantza egiteagatik eskolatik bota

    Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati

    Urte batean abadeak mutilekin dantza egitea debekatu zuen. Batzuek kasurik egin ez, eta eskolatik bota zituzten. Don Josek ipinitako zigorrak. Oñatiko hitanoa.

  • Mari Tere Azkoitia "Pentsamendu txarrak izan al dituzu?"

    Mari Tere Azkoitia Guridi (1948) Maria Angeles Zelaia Zubia (1946) Jesusa Zumalde Barrena (1947) Oñati

    Don Jose abadeak askotan galdetzen zien ea pentsamendu txarrak izan zituzten, zer ziren ez bazekiten ere. Abade gazteak herrian sartzen hasi zirenekoa. Oñatiko hitanoa.