Hika hizketan
-
1971ra arte, etxerako errepiderik ez
Jose Ramon Jauregi Guridi (1960) Jaime Larrea Aranguren (1960) Antzuola
Teknologia dena aldatu dela dio Jose Ramonek; eskuzko tresnetatik tekleatzera. Baserrirako bidea 1971n egin zuten. Abisuak oinez egiten zituzten lehen.
-
Umeekin, gazteekin eta lehiatiletan euskaraz
Jose Ramon Jauregi Guridi (1960) Jaime Larrea Aranguren (1960) Antzuola
Beraiek euskaraz egiten diete umeei eta gazteei eta haiek beraiekin ere berdin. Lehiatiletan lehenengo hitzak euskaraz ematen ditu Jose Ramonek. Jaimek ez du inoiz euskarazko klaserik jaso; beraiek baino gazteagoak hasi ziren ikastolan.
-
Antzuolako hizkeraz
Jose Ramon Jauregi Guridi (1960) Jaime Larrea Aranguren (1960) Antzuola
Gipuzkoa eta Bizkaiaren mugan egonik, antzuolarrek Tolosako hizkera eta bizkaiera ulertzen dutela dio Jaimek, baina haiek antzuolarrena gutxi. Euskara dotorea tolosaldekoa dela diote. "Aittajuna" eta "amandria" esaten zituen lehen Jose Ramonek baina orain "aittitta" eta "amama" erabiltzen direla dio.
-
Bergararrari, "mokolua" edo "sagar-erria"
Jaime Larrea Aranguren (1960) Antzuola
Bergararrekin beti pikea izan dutela dio Jaimek, pike sanoa. "Mokolua" edo "sagar-erria" esaten dietela dio.
-
Alardean aldaketa handiak Antzuolan
Jose Ramon Jauregi Guridi (1960) Jaime Larrea Aranguren (1960) Antzuola
Alardearena asko aldatu dela diote. Duela berrogei urtekoarekin orain beldurtu egingo liratekeela dio. Gutxika euskaraz izatera pasa dela eta emakumeek ere berdin parte hartzen dutela diote.
-
Eskolan hasi eta erdaraz jakin ez
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Joxe Marirentzat oso gogorra izan zen eskolan hastea, erdaraz ez zekiten eta. Besteek egindakoagatik zigor bera jasotzen zuenez, bera ere okerkerietan ibiltzen zen. Mutilak zigortu egiten zituzten nesken gelan. Mila bost urterekin hasi zen eskolan, bidea ikasteko. "Idiota" izan zen erdaraz ikasi zuen lehen hitza. Edurne zuten maistra eta ez zituen zigortzen euskaraz egiteagatik. Eskolari gorrotoa eta beldurra zion Joxe Marik.
-
Lehengo jolasetan hizkuntza beti tartean
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Galdeona eta txirikilarekin, kanikekin, banderaka, futbolean, pilotan, tortoloxka, sokasaltoka, gomaka... Taldean edo binaka ibiltzen ziren jolasean. Hizkuntza beti tartean zegoen.
-
Euskara eskura izanda, erdaraz
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Beraien garaian, erdaraz ikasi behar eta euskaraz asko entzuten zen eta orain alderantziz gertatzen dela dio Milak. Milak erdaraz ikasi zituen zenbakiak eta euskaraz erabiltzea kostatu egin zaio. Joxe Marik dio Elai lantokian dena euskaratu zutela eta dena euskaraz egitea lortu zutela. Joxe Marik uste du mugikorraren eragina izugarria dela, erdararako joerari dagokionez. Milak anekdota bat kontatzen du.
-
Baserritar izateagatik burla
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Milak gogoan dauka burla egiten ziotela baserritar izateagatik eta konplexua bazeukala. Hainbat pasarte kontatzen ditu. Beraien ezinak estaltzeko egiten zietela burla diote. Joxe Marik aipatzen du beti abarkekin joaten zela eskolara eta horregatik entzun beharko zituela, baina ez dauka gogoan. Bergarara joaten hasi zenean, nabaritzen zuen bergararrak tenteagoak zirela eta onera edo txarrera konpontzen zirela.
-
Dutxa eta argindarra sartu zirenekoa
Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Bizimodua asko aldatu dela azaltzen du Joxe Marik, teknologiaren aldetik eta bestela ere bai. Dutxa ipintzerako hamasei urte inguru zituela dio. Argindarra sartu zenekoa kontatzen du. Aurrezki kutxekin egiten ari diren murrizketa eta aldaketak aipatzen ditu Joxe Marik.
-
Teknologiak aurrera, harremanak atzera
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Lehenengo garbigailua zelakoa zen kontatzen du Milak. Garbiketarekin lotutako aldaketek emakumeak etxean geratzea ekarri zuela azaltzen du. Gizartea zentzu batean aurrera doan heinean, harremanen arloan atzera doala uste du Milak. Joxe Marik dio gizonek herritarren kontu gehiago jakiten zituztela emakumeek baino, jende artean gehiago ibiltzen zirelako.
-
Hizkuntza-ohiturak aldatu beharra
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Itxurarengatik edo herritik kanpora joandakoan, tabernetan eta erdaraz eskatu izan dute, euskaraz jakingo ez dutelakoan. Hori aldatu beharra daukatela diote. Hasteko, euskaraz egin edo ikastea norbere aukera dela dio Milak. Talde batean euskaraz ulertzen ez duenen bat dagoenean, bi egoera gertatzen direla diote: batzuetan erdaraz besterik ez dakiena mindu egiten dela eta beste batzuetan euskaldunak berak hartzen duela erdararakoa, lehenago bukatzearren. Adibide bana jartzen dute.
-
Erdalduna zelakoan euskalduna izan
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Batzuetan norbaitek euskaraz ulertzen ez badu, denek erraz eta bizkor ulertzeko erdaraz egiten dira bilerak. Beste batzuetan xuxurlaka itzultzen da. Jacan gertatutako pasarte pare bat kontatzen ditu Milak. Joxe Marik kontatzen du, batzuetan ezezagun batekin erdaraz egin eta hark bukaeran euskaraz agurtzean konturatzea bazekiela euskaraz.
-
Auzo batetik bestera, hizkera ezberdina
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Antzuolako hizkera Bergarakoaren antzekoa dela dio Milak. Ezberdintasun batzuk aipatzen ditu. Ingurukoak ere erraz ezagutzen direla dio Milak. Antzuolan bertan, auzo batetik bestera aldatu egiten dela diote.
-
Hasierako alardetik oraingora, alde handia
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Joxe Mari akordatzen da bera ume zela zelakoa izaten zen alardea; erdaraz izaten zela dio. Herriak gero eta parte hartze handiagoa hartu zuen. Soldadutzatik baimena hartzen zuten alardean parte hartzeko. Kuadrilak eta elkarteak parte hartzen hasi ziren eta ondoren emakumeak ere bai, nahiko natural.
-
Alardea oso umiliagarria zen
Mila Etxezarreta Agirre (1957) Joxe Mari Mendizabal Lete (1955) Antzuola
Diskurtsoa ere aldatu egin zuten alardean. Oso umiliagarria zela kontatzen dute. Orain euskaraz egiten dela diote.
-
Txantxa Zelaixan futbolean
Antonio Sarasua Gisasola (1912) Eibar
Union Deportiva Eibarresan jokatzen zuen. 1926an finalen bat jokatu zuten eta bera hantxe egon zen.
-
Xabier Leteren eskutitza, kultur-hamabostaldiagatik zoriontzen
Jose Ramon Gantxegi Gallastegi (1947) Bittor Gorrotxategi Zangitu (1948) Bergara
Xabier Letek 1975 hasieran bidali zion eskutitza irakurtzen du Jose Ramonek. Bergaran antolatu zuten kultur-hamabostaldiagatik zoriontzeko idatzi zion.
-
Berdura plazara saltzera
Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia
Azkoitiko kalean jendea abarketak josten aritzen zen. Argi eta etxekoak berdura plazan egoten ziren barazkiak saltzen. Bakoitzak bere postua izaten zuen eta udaletxean hainbesteko bat ordaintzen zuten postuarengatik.
-
Lekuaren ezaugarrien araberako perretxikoak
Luis Mari Intxaurrandieta Aizpurua (1946) Lezo
Pago, haritz edo pinu artean topatutako onddo eta perretxikoen arteko desberdintasunei buruz ari da. Lezo aldean nora joan daitekeen perretxikoetara.