Hika hizketan

  • Imanol Amuriza Bilboko maistrari baratzean laguntzen

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Auzoko eskolako irakaslea (Nati) ezkongabea zen eta Bilbotik etortzen zen. Eskolan bertan bazkaltzen zuen. Ostegun arratsaldeetan jai izaten zuten eta baratzean laguntzen zioten irakasleari. Satsa lepoan ekartzen zuten, zestoan hartuta. 7 urtetik 14ra bitarteko 50-60 neska-mutil zuzen mantentzen zituela eta meritua zuela dio. Etxerako lezioak bidaltzen zizkien eta amak laguntzen zien hasieran, berak zekienaren parera iritsi arte. Gaztelaniaz ez zekiten hasieran eta maistrak ez zekien euskaraz. Berak 14 urterekin lanean hasi zenean ikasi zuen gaztelaniaz.

  • Imanol Amuriza Eskolarako bazkaria: sardina zaharra eta txokolate ontza, arrebarekin erdibana

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    12etatik 12:30era doktrina, egunero, on Luis abadearekin. Arreba eta biak bazkaria hartuta joaten ziren eskolara. Bazkaltzeko sardina zaharra erdibana: egun batean buru aldea eta hurrengoan buztan aldea. Txokolate ontza ere erdibana. Eguerdia errazionamenduko ogiaren bila joaten zen Zornotzara, arreba eskolan utzita, eta sarritan bi ogitxoak berak jaten zituen bidean.

  • Imanol Amuriza Intxaurrak edo sagarrak lapurtzen bazituzten, egurra

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Eskolara bazkariarekin joaten ziren arreba eta biak eta elizpean egoten ziren. Inguruan zeuden intxaurrei begira egoten ziren, baia bakarren bat harrapatuz gero, "baltzittu" egiten zituztela dio. Sagarrak ugari egoten ziren inguruetan, sagardotegiak ere baziren eta. Eguraldi txarra zenean, urak eramaten zituen sagar asko. Baina beraiek bakarren bat harrapatuz gero... Behin arreba sagar arbola gainean harrapatu zuten eta hankak belztuta utzi zizkioten. Gero, etxean ere errieta entzun behar. Eskolatik irtendakoan amamarengana joaten zen eguerdiko hondarrak jatera.

  • Imanol Amuriza Lanean irabazitakoa bazkaritan eta garraioan gastatu

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    14 urterekin beharrean hasi zen. Bederatzi pezeta irabazten zituen eta zortzi pezeta ordaindu behar izaten zituen bazkariagatik. Aitak bederatzi ordaintzen zituen, ardo "kuartilloa" edaten zuelako. Autobusa pezeta bat ordaindu eta han joaten zen irabazitako guztia. Hala ere, lanbidea ikasten ari zela eta pozik.

  • Imanol Amuriza 14-18 urte bitartean pertsianak muntatzen

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    14-18 urte bitartean etxe berrietan pertsianak jartzen lan egin zuen. Hasieran ikasten jardun eta gero, pertsianak muntatzen hasi zen eta beste herri batzuetara joaten zen. Orduan hasi zela mundua ikusten dio. Tabernan bazkaltzen zuten eta han etxean jaietan baino hobeto jaten zuten.

  • Imanol Amuriza Ardo zahagia Bizkargin, letania jotzen zuenarentzat

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Garai batean bi taberna zeuden auzoan. Gaztetan ez zuten ardorik edaten etxean, egun berezietan bakarrik. Jaietan limonada. Santa Kurutz egunean zahagia egoten zen Bizkargin. Litro bat ardo ematen zieten, letania joz gero. Inguru ezberdinetatik abiatutako letaniak elkartzen ziren. Gero meza eta bedeinkazioa.

  • Imanol Amuriza Luistarren kofradiarekin Santa Ageda eta abendua kantatzen

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Garai bateko abadeak gogorrak. Orduan bi edo hiru abade egoten ziren Etxanon. Bera umea zenean on Luis Goiria zen parrokoa eta hari laguntzen on Frantzisko. Luistarren kofradia. Santa Ageda edo abendua kantatzen irteten ziren. 13-14 urte zituenean, anaiak idatzitako bertsoak kantatzen zituzten. Ordurako bat-bateko batzuk ere botatzen zituen. Irabazitako diruarekin bazkaria egiten zuten gero.

  • Imanol Amuriza Herrira, mezara eta plazara

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Mezara nora joaten ziren. Goizeko seietako mezara, gero baserriko lanak egiteko. Ama plazara joaten zen arrautzak saltzera.

  • Imanol Amuriza Domekero Muniketako erromeriara

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Larunbata lan-eguna izaten zen. Domeka goizean ere lana. Bera gazterik hasi zen erromerian, 15 urte ingururekin. Dantza zalea izan da. Muniketara joaten ziren domekero erromeriara. Normalean dantza soltea egiten zuten, baina lotuta ere bai.

  • Imanol Amuriza Bizkargiko eta Autzaganako erromeriak; dantzan egiteko, ordaindu

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Santa Kurutz eguna Bizkargin, egun berezia. Hiru orkestra egoten ziren: Morgakoa, Larrabetzukoa eta Etxanokoa. Mutilek ordaindu egin behar izaten zuten dantza egiteagatik. Txartel bat jartzen zieten, ordaindu zutela adierazteko. Goizean txartel bat eta arratsaldean bestea. Baina dantzan ari zirela beste herri bateko eremura pasatuz gero, hango diru-biltzaileak kobratu egiten zien eta beste txartel bat jarri. Handik Autzaganara jaisten ziren eta hango erromerian berriz ere ordaindu egin behar.

  • Imanol Amuriza Abarketak apurtu, erromerian dantzan

    Imanol Amuriza Sarrionandia (1937) Amorebieta-Etxano

    Garai batean mutil asko lotsatu egiten ziren neskekin dantza egiten. Lotsa eta errespetua. Mutilen janzkera: milarraiazko galtzak, brusa eta abarketak. Urte batean Bizkargiko erromerian abarketak apurtu zitzaizkion eta Autzaganara jaitsitakoan ezin dantzarik egin. Hurrengo urtean beste pare bat laga zuen sasi artean gordeta, badaezpada.

  • Pilar Galarraga Etxera ura ekarri zutenekoa

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Ura baserrira amaren garaian ekarri omen zuten (1927 urte aldera), etxe atarira. Berak beti ezagutu ditu argia eta ura etxean.

  • Pilar Galarraga Umetatik irratia etxean

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Irratia umetatik ezagutu zuen etxean. Aitak gaixo zegoen auzoko mutiko bat besoetan hartuta eramaten zuen etxera, irratia entzutera.

  • Pilar Galarraga `Urtain´en borrokaldia telebistan

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Inguruetan ez zen telebista asko, baina euren etxean bai. `Urtain´en boxeo-borrokaldia ikustera auzoko jendea joan zen; sukaldea beteta egon zen.

  • Pilar Galarraga Lehen autoa: Plymouth markakoa

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Izan zuten lehen autoa Plymouth markakoa zen eta Donostiatik ekarri zuten.

  • Pilar Galarraga Inguruetako erromeriak eta festak

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Bere garaiko erromeriak Potzubentan edo Zurruntzolan izaten ziren. Jaiak Goiatzen, Bidanian... Normalean dantza soltean jarduten zuten. Zelatunen "agarrauan" dantza egiteagatik elizako kongregazioan arazoak. Senarra Potzubentako erromerian ezagutu zuen. Nire anaia Enrikek aurretik ezagutzen zuten.

  • Pilar Galarraga Bi-hiru eguneko ezteiak eta arreoa

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Berak ez zuen lihoa jotzen ezagutu, baina amaren arreoa ezagutu zuen lihoz egina. Berak ere arreoa eraman zuen ezkondu zenean; amak emandakoak. Gurdian joateko ohitura, hotsa atereaz. Ezteien ohitura: bi hiru eguneko ezteiak izan ohi ziren. Errezilgo Artauntza baserrian bi eguneko ezteia. Dultzaina eta danbor jotzaileak ganbaran.

  • Pilar Galarraga Umeak jaio zireneko bizipenak

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Umeetatik hiru etxean izan nituen, beste biak ospitalean. Berarentzat gogorrena umeak etxean utzi eta ospitalera joatea izan omen zen. Seme-alaba bakoitza jaio zeneko esperientzia. Baserrian lanean aritzen zen azken unera arte.

  • Pilar Galarraga Gaztak egin eta azoketan saltzen

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Iraola baserrian gazta egiten zuten, baita berak alde egin eta gero ere. Altzagan hasieran negutik udaberrira egiten zituzten gaztak, ardi eta behi esnea nahastuta. Gerora hasi ziren urte osoan egiten. Azpeitia, Zarautz, Eibar eta Ermuko azoketan ibilitakoa da gaztak saltzen. Gerora, esnea saltzen hasi ziren.

  • Pilar Galarraga Senarra basoan lanean, dirua irabazteko

    Pilar Galarraga Urkizu (1931) Errezil

    Santos senarrak etxetik kanpora lan egiten zuen, basoan, zerbait irabazteko. Belarra ebakitzen ere bai. Bizimodu gogorra izan zuen.