Hika hizketan
-
Umeen heziketa lehen eta orain
Mirari Guridi Grisaleña (1955) Agurtzane Zumalde Barrena (1956) Koldo Zumalde Barrena (1957) Oñati
Umeen heziketa gaur egun aitona-amonen esku. Hazi eta hezi ez direla gauza bera. Beraiek umetan obedienteagoak ziren. Adibidez, ez ziren mahaitik altxatzen, denak jaiki arte. Heztea zer den. Ezkertiarrak ez zeuden onartuta garai batean.
-
Gizonek askatasun gehiago?
Mirari Guridi Grisaleña (1955) Agurtzane Zumalde Barrena (1956) Koldo Zumalde Barrena (1957) Oñati
Orain gizonek lehen baino gehiago egiten dituzte etxeko lanak. Orain aitajun-amandreak dira askatasun gutxiago dutenak, gurasoek aisialdia izan dezaten. Garai batean gizonak tabernara joaten ziren, emakumeak ez.
-
Txorizotxo Eguna, Araotzen
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Txorizotxo Eguna egun handia izaten zen Araotzen. Koadrilaka joaten ziren Aitzgain aldera, eta otei sua emanda egiten zuten sua, txorizoak erretzeko.
-
Txorizotxo Eguna II
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Txorizotxo egunean mutilekin elkartzen ziren, eta lehen zigarroak erretzeko ere aprobetxatzen zuten.
-
Arropa garbitzeko modua
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
'Subana'. Labaderoan 'jotzen' zuten arropa. Erramua ipintzen zioten, usain goxoa emateko, eta zelaian zabaldu. Otsein markakoa zen lehenengo garbigailua, baina ez zuen aklaratzen.
-
Ezkondu eta gero lanean jarraitzea
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Ezkontzean normala zen lana uztea; derrigortuta zeuden sasoi batean, legez. Ez zegoen ondo ikusita jarraitzea. Beraiek lanean jarraitu zuten, eta kritikak entzun zituzten. Haurdun egonda umea jaio arte jarraitzen zuten lanean.
-
Kongregazioa eta bekatuak
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Mariaren alaben kongregazioa; eugeni ez zen kongregaziokoa izan. Bekatuak asmatzen ibiltzen ziren, konfesatzera joan behar zutenean. Mutilekin dantza egitea debekatuta zegoen, garai batean.
-
Mutilek askatasun gehiago?
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Neskek baino askatasun gehiago zuten mutilek. Beraiek neskak ziren denak, eta baserriko lanak zein barrukoak, denak egiten zituzten. Etxe askotan mutilek bakarrik egiten zituzten ikasketak.
-
Neskak mutilek ateratzen zituzten dantzara
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Zain egoten ziren mutilek dantzara noiz aterako zituzten.
-
Nesken eta mutilen jolasak desberdinak?
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Mutilak pelotan ibiltzen ziren eta borrokan, neskak ez. Beraiek pauloka eta torre-torreka ibiltzen ziren. Txirikilan ere neskak bakarrik ibiltzen ziren normalean.
-
Umetako lanak
None Zumalde Zumalde ahizpak () Oñati
Zaharrenetik gazteenera 10 urteko diferentzia dute, eta elkar zaintzen zuten. Umezaintzaz aparte,
-
Familia ugariak baserrietan
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Garai bateko familiak oso handiak ziren. Beraiek etxeko txikienak dira biak, baina bestela etxean anai-arreba txikiagoak zaintzea zen ohikoena. Mahaia jendez beteta beti. Mertxek-eta neska denek logela bakarrean egiten zuten lo. 2 eta 3 ohe berean.
-
Emakumea eta prakak
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Edurne uniformearekin joaten zen eskolara. Lehennego prakak gimnasia egiteko jantzi zituen. 14-15 urterekin minifalda jantzita ibiltzen ziren.
-
Lehenengo labadora
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Mertxek gogoan du noiz erosi zuten lehenengo garbigailua; hala ere, errekara joaten ziren arropa aklaratzera. Edurnek ere albergan garbitzen zuen arropa.
-
Mutilek askatasun gehiago?
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Etxean ez zuten mutilek baino askatasun gutxiago, baina kalean bai. Ez zegoen ondo ikusita neskak tabernara sartzea. Beraiei ez zieten ordurik ipintzen, etxeko gazteenak zirelako, baina beren ahizpei bai.
-
Galdutako ohiturak: arrosarioa errezatzea
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Galdutako ohiturei buruz dihardute: denek elkarrekin bazkaltzea eta jaietan elkartzea. Errosarioa eta letaniak errezatzea.
-
Neskak tabernara bai?
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Beraien garairako neskak hasita zeuden tabernara sartzen, baina bakarrik ez. Gaizki ikusita zegoen. Txaketuan geratzen ziren. Arantzazun, gizonak Milikuanera sartzen ziren eta emazteak kanpoan geratzen ziren.
-
Mutilek dantzara noiz aterako
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Zain egoten ziren, mutilek dantzara noiz aterako zituzten. Idahon eta erromerietan. Golden diskotekara ere joaten ziren. Mertxe gaizki sentitzen zen kalabazak ematen. Eserita egoten ziren, ilaran.
-
Etxean neskame lanetan
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Neskame lanetan ez dira ibili, gaztetxotan hasi zirelako lantegian lanean, baina etxean bai. Mutilek egiten zituzten baserriko lanak eta neskek etxekoak. Edurnek ez du baserriko lanik egin: belarretan, adibidez. Mertxek bai, baserrikoak eta etxekoak, biak.
-
Sexu harremanik bai ezkondu aurretik?
Mertxe Odriozola Igartua (1956) Edurne Olalde Igartua (1958) Oñati
Ezkondu aurretik sexu harremanak bai, baina ezkutuan, gurasoei esan gabe. Mertxeren ahizpak beste garai batekoak dira. Informazioa falta zuten.