Hika hizketan

• Konfesio, errezo eta eliz-ohiturak

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Konfesatzera goizetan joaten ziren hamabostean behin Don Domingo apaizarengana. Zigorrak errezoak izaten ziren; neskek eta mutilek era ezberdina zuten konfesatzeko. Etxean afalondoan errezatzeko ohitura zuten, Argiren aita oso fededuna baitzen. Eliza atarian pasatuz gero, aitaren egiteko ohitura zuten.

• Garai hartako lutoa

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Gurasoak hilez gero, beltzez jantzi behar izaten ziren, lutoaren arabera, eta beste senitartekoren bat hiltzen zenean zuri-beltzez janzten ziren. Garai hartan bi jaunartze egiten ziren; bakoitzak nahi zuen arropa eramaten zuen jaunartze egunean.

• Dantza lotua bekatu

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Madariaga auzoko lagun bat zuen eta bertako jaietan oinez joaten zen erromeriara. Trikitixan dantza egiten zuten, dantza lotua debekatua baitzegoen. Bi taberna zeuden.

• Aitaren dziplina zela eta goiz etxeratu behar

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Azkoitiko zinemak Olimpia zuen izena; bera ez zen askotan joaten. Aitak diziplina handia jartzen zien etxean eta garaiz etxeratu behar izaten zuten.

• 18 urterekin mutil-lagunarekin hasi zenean

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  18 urterekin hasi zen mutil-lagunarekin, azkoitiarra zen. Konfiteriara edo paseatzera joan ohi ziren. Aste Santuan debekatua egoten zen mutilarekin ateratzea. Argi dendan egoten zen lanean eta senargaia bertara joaten zitzaion, ez zuten telefonorik izaten elkarri deitzeko.

• 22 urterekin ezkondu zen Urrategin

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  22 urterekin ezkondu zen Urrategin. Ezkontzako janzkera deskribatzen du. Alamedan egin zuten bazkaria sendikoekin. Ezkon-bidaian Madrilera joan ziren izeba batengana, trenez.

• Orduko janzkera eta orrazkerak

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Eguneroko bizimoduan erabiltzen zituzten arropak deskribatzen ditu. Kontxitaren ile-apaindegira joaten zen eta permanentea egiten zuen.

• Lagunartean puntua egiten

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Azkoitiko dendak izendatzen ditu. Arropak dendan erosi edo izeba jostun batek egiten zizkien. Argik umetatik ikasi zuen josten eta bera ere aritzen zen jantziak egiten. Kalera poltsan puntua egiteko orratzak hartuta ateratzen ziren eta lagunartean berriketan aritzen ziren laborea egiten.

• Fideoa, makarroiak eta sakarina kontrabandoan

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Gerra denboran janaria errazionamenduan egon zen, eta txartel batekin erosten zen jana. Dendako kontuak eskuz egiten zituen. Argiren aita fideo, makarroi eta sakarina kontrabandoan ibiltzen zen Elgoibarko fundizioan lanean zebilen garaian. Guardia Zibilekin kontuz ibili behar izaten zuten, zaintzen ibiltzen ziren eta.

• Otorduetako jakiak

  Argi Larrañaga Aldazabal (1933) Azkoitia

  Eguneroko otorduetan talo-esnea, baba... jaten zuten. Igande eta egun berezietan, garbantzuak eta jaki bereziak jaten zituzten. Erregenetan normalean ez zuten oparirik jasotzen.

• Otarretarako egurra Beizamatik ekartzen

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  10 urterekin otarregintzan lanean hasi zenean, otarreak baserriko lan ugaritarako erabiltzen ziren. Otarretarako egurra Beizamako herriaren baso sailetatik ekartzen zuten mando gainean. Enkantea egiten zen basoko egurra nork ustiatuko zuen erabakitzeko.

• Basotik egurra lortzeko egin beharrekoa

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Basora egur bila joaten zirenean, egurra aukeratzeko zer irizpide izaten zituzten aipatzen du. Egurra mozteko eta garraiatzeko nola moldatzen ziren azaltzen du.

• Egurrik onena: gaztainaren txertaka

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Egurra biltzean, gaztainaren txertaka bilatzen zuten, hura izaten baitzen onena; zergatik den onena azaltzen du.

• Txertakek izan beharreko ezaugarriak

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Txertakek 6-7 urte izatea komeni zen, lodiak izan behar zutelako. Otarreko zati bakoitzerako neurri zehatzeko egurrak behar izaten dira.

• Egurra basotik putzura

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Egurra lortutakoan, etxera ekartzen zuten putzuan sartzeko. Putzuan pilan uzten zituzten, harriz kargatuta, ur gainera igo ez zitezen. Uretan egonda, egurra ez zen lehortzen, eta labera sartzeko moduan egoten zen.

• Zumitza uretatik labera

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Zumitza uretatik ateratzean, sutan sartu eta bigundu egiten zen. Labeak nolakoak izaten ziren lehen azaltzen du.

• Egurra laurdentzen

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Egurra labetik ateratzean, punta mozten zaio, eta egurra laurdendu egiten da. Egurra nola lantzen duen erakusten du, eta egurraren zati batzuen izenak aipatzen ditu.

• Zumitz motak eta haien zatiak

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Otarre klasearen arabera zumitz meheagoa edo lodiagoa mozten da. Zumitz meheak zertarako erabiltzen diren azaltzen du. Zumitzaren bihotz aldea zer den azaltzen du.

• Otarrea muntatzen hasteko azken ukituak

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Zumitzak moztean, leundu egin behar dira. Eta orduan, zehar-zumitzak prestatzen dira.

• Otarrearen moldea eta tamainak

  Juan Zabaleta Aramendi (1935) Azpeitia

  Otarrearen erdian moldea jartzen da. Otarrearen tamainaren arabera, molde bat edo beste erabiltzen da. Matxetearekin zumitzaren gainean emanda, gogortu egiten da hura. Zumitzaren zabaleraren arabera, ilara kopurua aldatu egiten da.