Hitanoari buruzko pasarteak

  • Hika, zuka eta gurasoei berorika

    Maria Jesus Izagirre Ibarra () Basauri

    Maria Jesusen amak hika hitz egiten zuen, gurasoei berorika eta seme-alabei zuka hitz egiten zien. Berak gurasoei berorika egiten zien. Anai-arrebekin zuka egiten zuen. Lagunekin egin izan zuen gaztetan hika.

  • 655 Hika, zuka eta berorika

    Maria Sukia Nazabal (1923) Pedro Sukia Nazabal (1929) Ordizia

    Beraien artean, hika egiten dute. Gazteei, mutilei hika, eta neskei zuka. Lehengusuei hika. Gurasoek seme-alabei hika, senar-emazteen artean, zuka. Seme-alabek beraien artean hika. Lagun batzuek gurasoei berorika. Apaizari berorika.

  • Hika-zuka bereizketa hitz egiterakoan

    Francisco Gerriko Goikoetxea (1902) Altsasu

    Senar-emazteen artean nola hitz egin izan den, hika-zuka bereizketa. Franciscok zein bere emazte Agedak (azken hau, etxarriarra) hitz egiten dute pasarte honetan.

  • Norekin egin izan duen hika edo zuka

    Eulogia Zabala Arkarazo (1920) Abadiño

    Senarrarekin beti zuka egin izan du. Etxean anai-arrebekin eta lagunekin beti hika. Hika egiteak konfiantza gehiago ematen duela dio. "Hik eta hok" esaten dio berak.

  • Hi edo zu

    Bernarda Uriarte Jaka (1902) Zaratamo

    Hitanoa mutilei, bestela zuka.

  • Berorika konfiantza gutxi duenarekin

    Kalixta Madariaga Etxeandia (1908) Basauri

    Berorika hitz egitea, errespetuz hitz egiteaz gain konfiantza eza dela dio Kalixtak. Gaztetan hiketan egiten zutela gogoratzen du baina grabaketa egin zenean gutxi egiten zen. Emakumeen artean hika egitea motza dela iruditzen zitzaion.

  • Berorika hizketan

    Juan Domingo Astarloa Laka (1933) Ermua

    Berorika zela hitz egiten zuten antzezten du. Alkatearekin hika aritzen da.

  • Hika eta zuka zeinekin

    Dioni Ardanza Ormaetxea (1914) Ermua

    Hika edozeinekin egiten zuten, pertsona nagusiekin izan ezik. Zuka lagun bereziei, bikoteari edo helduagoei egiten zitzaien, errespetua zor zitzaionari.

  • Hika, zuka eta berorika

    Agurne Agirregomezkorta Isasi-Isasmendi (1927) Agus Agirregomezkorta Isasi-Isasmendi (1920) Elbire Agirregomezkorta Isasi-Isasmendi (1926) Ermua

    Hika, zuka eta berorika zeinekin egiten zuten: hitanoa lagunekin eta anaiekin, zuka ahizpa-arrebekin eta seme-alabekin, eta berorika apaizekin eta medikuarekin.

  • Ainara Elortza Etxean jaso du hitanoa

    Ainara Elortza Izagirre (1979) Azkoitia

    Amak hika egiten dio; nerabezaroan hasi zitzaien ahizpari eta biei hika. Aitak ez dio egiten. Lagun batzuekin hika egiten du. Bere garaian noka ondo zekiten mutilek, nahiz eta beti egon izan den neskei toka egiten dienen bat. Ahizparekin ez du hika egiten, agian ez dutelako ume-umetatik jaso. Mutilei txikiagotan egiten zaie hika, neskentzat ez dela fina pentsatu izan delako. Hikaren konnotazio txarrak.

  • Leire Larrañaga Semeei hika egin izan die txiki-txikitatik

    Leire Larrañaga Sudupe (1981) Azkoitia

    Mutilak oso txikitatik hasten dira hika, jada haur hezkuntzan hasiko direla iruditzen zaio. Berak semeei hika egin izan die beti eta oso txikitatik egin izan dute. Neskak izan balira ere berdin egingo liekeela uste du.

  • Leire Larrañaga Hikak harreman-mota deskribatzen du

    Leire Larrañaga Sudupe (1981) Azkoitia

    Hika galtzea altxor bat galtzea litzatekeela uste du. Beretzat hika ez da komunikatzeko tresna bat bakarrik, harreman-mota deskribatzen du, harreman hori gertukoa dela adierazten du. Noka galtzeak emakume bezala garrantzia handia izango lukeela iruditzen zaio eta kontzienteki eragin behar dela uste du, hori aldatzeko.

  • Leire Larrañaga Hitanoa Xabier Munibe ikastetxean lantzeko aukera

    Leire Larrañaga Sudupe (1981) Azkoitia

    Xabier Munibe ikastetxea publikoa da eta handia, gainera. Irakasleak asko aldatzen dira eta asko kanpotik etorritakoak dira, baina badaude bertako edo inguruetako irakasleak ere. Hori dela eta, ikusten du hitanoa eskolan lantzeko aukera. Bestela zaila litzateke, beste herri batzuetakoek ez dutelako hika erabiltzen.

  • Ixabel Jauregi Magisteritza ikasten ari zela, euskal kontzientzia piztu

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Donostian egin zituen Magisteritza ikasketak eta euskal kontzientzia piztu zitzaion han, besteak beste, Martxelo Otamendi ikaskideari esker. Irakasleek ez zuten euskararekiko jarrera onik, baina leku askotako ikasleak zeuden eta euskaraz egiten zuten beraien artean. Hika ere erabiltzen zutela dio.

  • Ixabel Jauregi Amaginarrebari gustatu ez arren, senarrarekin hika

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Umetatik hika egin izan du lagunekin, nahiz eta beti egon lagunen bat egiten ez zuena edo erraztasun gutxiago zuena. Nobioarekin eta haren lagun azpeitiarrekin ere beti hika. Amaginarrebak bikoteak elkarrekin hika egitea ez zela egokia esan arren, ohitura horrekin jarraitu zuten. Ahizpak senarrarekin zuka egiten du. Seme-alabei hika egiten diete.

  • Ixabel Jauregi Seme-alabei hika egin arren, euren artean zuka

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Alabak ez du lagun guztiekin egiten hika. Bakoitzarekin duen harremanaren araberako izango dela uste du. Seme-alabei hika egin izan diete txikitatik, baina euren artean zuka egiten dute. Senarrak eta semeak elkarrekin hika egiten dute. Garai batean naturalago irteten zela hika uste du. Gaur egun kontzienteki egin beharra dago.

  • Ixabel Jauregi Hitanoa telebistan eta literaturan

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Garai batean telebistan hika eredu onak ematen ziren hainbat telesailetan, baina gaur egun ez dago halakorik. Goazen! telesailean, esaterako, gazteek hikako testuak berdin-berdin ikasiko lituzketela uste du. Literaturan badaude elkarrizketetan hika sartzen duten idazleak.

  • Ixabel Jauregi Emakume eta gizonezkoeen ezberdintasunak, baita hizkuntzari lotuta ere

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Garai batean gizonezkoak gehiago sozializatzen ziren eta horregatik eutsiko zioten hobeto hitanoari. Bertsotan ere gauza bera gertatzen zen, emakumeek etxean ikasten zuten bertsotan. Gizonak ausartagoak ere izaten dira: ondo edo gaizki, aurrera. Emakumeek gehiago exijitzen diete euren buruei, gizarteak ere gizonen parean egoteko gehiago eskatu izan dielako. Entzun izan du hika emakumezkoentzat ez dela fina. Azken urteetan emakumezko batzuk ahalduntze tresna gisa hasi dira hitanoa bultzatzen.

  • Ixabel Jauregi Emakumeak komunikatzaileago

    Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia

    Jende berria ezagutzea, harremanak eta komunikazioa gustatzen zaizkio, aberasgarria delako. Emakumeek gehiago komunikatzen dutela uste du. Emakume eta gizonezkoen arteko aldea; emakumeen izaera. Interesgarria litzateke emakumeen arteko komunikazio hori noka izatea.

  • Itziar Arrieta Etxean hika jaso arren, seme-alabei ez diete egin

    Itziar Arrieta Albizuri (1941) Olatz Arrieta Albizuri (1943) Azkoitia

    Beraiei hika egiten zieten, eta anai-arreben artean halaxe egin izan dute beti. Baina beraiek seme-alabei edo ilobei zuka egin izan diete. Itziarrek dio errieta egiteko bakarrik erabili izan duela hika seme-alabekin.