Hitanoari buruzko pasarteak

  • Anabel Ugalde Hitanoaren transmisioa familian

    Anabel Ugalde Gorostiza (1956) Arrasate

    Aitagandik izan ezik, beste familiako kideengandik hika jaso du beti (ama, amona, neba, izebak... Familiako emakumezkoek beti egin diote noka. Lehengusu txikiekin ere beti hika egiten du.

  • Anabel Ugalde Lagunekin zuka egiten du

    Anabel Ugalde Gorostiza (1956) Arrasate

    Gaur egun, hitanoz hitz egiten ikasteko interesa dago. Anabelek, hika norekin egiten duen azaltzen du: lankide eta ikasle batzuk, familia, seme-alabekin... Lagunekin, beti zuka egiten du.

  • Eneka Muñoz Mutilek hika Usurbilen

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Usurbilen neskek ez, baina mutilek hika erabiltzen dute. Lasarten euskara gutxiago erabiltzen da Usurbilen baino eta hika are gutxiago.

  • Eneka Muñoz Ikastaroa nolakoa izan zen

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Ikastaroa nolakoa izan zen. Ordu eta erdiko hiru saio izan ziren, eguerdian. Ez zen ordurik onena, eta teoria pixka bat astuna egin zitzaien. Zerbait praktikoa nahiago zuten. Hala ere, teoriak balio izan die. Talde handiagoa balitz hobeto izango litzakeela diote. Gehiago dakite toka noka baino, mutilei entzunda, Usurbilgoak direlako.

  • Eneka Muñoz Hitanoa beraien familietan

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Familian hitanoak duen presentziaz. Ixonek ama eta amona entzuten ditu noka hizketan. Enekaren amonak ere erabiltzen du, baina bere etxean gaztelania erabiltzen da gehiago (aitak ez du euskara menperatzen).

  • Eneka Muñoz Hika esaten dituzten esaldiak

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Hika erabiltzen dituzten esaldiak aipatzen dituzten. "Ze esatek", "juango al gaittun?"... Lau aditz erabiltzen dituzte. Aditzak laburtzeari buruz. Kaleko hizkera interesatzen zaie.

  • Eneka Muñoz Hika egitea positiboa orain

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Hitanoa baserritarra izatearekin lotzen zuten garai batean eta desprestijiatuta zegoen. Beraien ikuspegia ematen dute: ez dute baserriarekin lotzen, eta uste dute euskaraz bizitzeko erraztasuna dutenek darabiltela hika. Ikuspegi positiboa dute gaur egun: balio positiboa da hika jakitea.

  • Eneka Muñoz Hika erakargarria gazteentzat

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Hika erakargarria da gazteentzat. Aberastasuna eta gertutasuna ematen du. Nola ipini modan? Kontsumoa inportantea dela diote. "Erlauntza" filma aipatzen dute: bertan noka hitz egiten dute, natural. Zaila da telebistan erabiltzea, hala ere. Transmisioa da giltza.

  • Eneka Muñoz Usurbilen hika ikastaroa, baina ez oso erakargarria gazteentzat

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Usurbilen hitanoa bultzatzeko ekimenak egiten ari dira, baina ikastaroetara beti berak apuntatzen direla uste dute, jada badakitenak eta ez hutsetik hasten direnak. Errespetua ematen diete helduek. Serioegiak iruditzen zaizkie halako ikastaroak gazteentzat. Liburuxka ere atera zuten.

  • Eneka Muñoz Hitanoa ikastetxean

    Eneka Muñoz Lasa (2004) Ixone Santxez Encinas (2004) Usurbil

    Ikastetxean usurbildarrek soilik egiten dute hika, eta mutilek. Lasartekoek usurbildarrek kutsatuta, baina gutxi.

  • Irati Alduntzin Iaz, noka ikastaroa institutuan

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Noka ikastaroa antolatu zuten institutuan, beraiek eskatuta. Sei bat apuntatu ziren. Ordutegia ez zen ona izan. 3-4 saio izan ziren, eta dinamikoak izan zirela diote, baina praktikoagoa izatea faltan bota zuten: ahozkoa lantzea eta ez idatzizkoa.

  • Irati Alduntzin Familian hitanoa entzuteko aukera

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Enararen familian hika asko erabiltzen dute, eta entzuten du, baina berari ez diote asko egin. Iratik aitonari entzun dio batez ere, toka. Usurbilen asko entzuten da toka.

  • Irati Alduntzin Hizkuntza-ohiturak aldatzea

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Ikastaroa egin nahi zuten beraien artean erabili ahal izateko. Zuka hitz egiteko ohitura aldatzea ez da erraza. Hikalagunean parte hartuz gero, beharbada errazagoa izango litzateke. Lotsa ere sentitzen dute, segurtasun falta: gaizki esateko, hobe isilik. Eskolan ez dituzte hikako formak ikasten.

  • Irati Alduntzin Hitanoa baserritarrena; erabilera-ohiturak

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Hitanoa baserriarekin lotu izan da, pobrea izatearekin. Enarak ikusten du hitanoa gure etorkizuneko euskaran. Erabilera-ohiturak. Zuka errespetuzkoa izatea eta hika ez kaltegarria izan da. Erabilera-ohiturak malgutzearen alde daude: beraien aitonei eta gurasoei hika egitea nahiko lukete.

  • Irati Alduntzin Konfiantzarekin lotutako hizkera

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Hikak gertutasuna ematen die. Ez diote edozeineri hika egiten. Antzuolako ikerketa batean gazteek "euskal label" batekin lotzen zuten hitanoa. Beraientzat ere bada harrotasun iturri.

  • Irati Alduntzin Eremu informalerako hika

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    "Jo, tia" asko erabiltzen dute, hitanoko formulak baino errazago. Euskara menperatzen ez duen bati ez diote hika egingo. "Aizan" asko erabiltzen dute. Hika zaila dela dioen ustea aitzakia moduan erabiltzen dute batzuek, ez ulertzeko.

  • Irati Alduntzin Usurbilen liburuxka banatu zuten

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Usurbilen hika ikastaroa egin dute, liburuxka ere banatu zuten Noaua aldizkariarekin. Hikapoteoak ideia ona dira praktikatzeko. Koadrilan noka egiteko zer egin dezaketen komentatzen dute.

  • Irati Alduntzin Zergatik ikasi hika?

    Irati Alduntzin Alegria (2004) Enara Villafafila Illarramendi (2004) Usurbil

    Altxor bat dela diote, gure kulturaren parte.

  • Begoña Aranzadi Lagunekin beti hika; familiartean batzutan

    Begoña Aranzadi Manterola (1935) Usurbil

    Gurasoek hika egiten zieten. Begoñak lagunekin hika, gaur egun ere. Beste etxe batzuetan zuka egiten zuten. Seme-alabei hika egiten die, errieta egiten dienean batez ere. Alabak anaiei, zuka.

  • Begoña Aranzadi Aginagan denei hika

    Begoña Aranzadi Manterola (1935) Usurbil

    Aginagan denei hika: etxekoei, mutilei, helduei, neskei...