Hitanoari buruzko pasarteak

  • Itziar Arrieta Mutil batzuek neskei ere toka

    Itziar Arrieta Albizuri (1941) Olatz Arrieta Albizuri (1943) Yolanda Larrañaga Arrieta (1968) Jone Zabaleta Larrañaga (1998) Azkoitia

    Mutil batzuek neskei ere toka hitz egiten diete. Ez zaiela egokia iruditzen diote denek. Joneren ustez askok ezjakinean egiten dute.

  • Julen Aldalur eta Asier Odriozola Lagunartean hika

    Julen Aldalur Larrañaga (1999) Asier Odriozola Elorza (1999) Azkoitia

    Elkar ezagutu zutenean hasieran zuka egingo zuten, baina behin konfiantza hartutakoan, hika. Etxean entzun izan dute hika. Kuadrillakoekin egiten dute hika batez ere. Asierrek esaten du gero eta gehiago egiten duela, batzuetan aitari ere bai. Tabernara joandakoan, lehenengo hitza hika. Bestela adinak eta neska edo mutila izateak baldintzatzen du zuka/hika hastea.

  • Julen Aldalur eta Asier Odriozola Hika egitea ere errespetuzkoa

    Julen Aldalur Larrañaga (1999) Asier Odriozola Elorza (1999) Azkoitia

    Zuka hitz egitea omen da errespetuzkoa, baina Asierrek dio hika egitea ere errespetuzkoa dela, konfiantza handiagoa ematen duelako. Behin pertsona batekin zuka ohitutakoan, kosta egiten da ohitura aldatzea. Osabekin hika egiten dute.

  • Julen Aldalur eta Asier Odriozola Ikaskide oñatiarrekin hika

    Julen Aldalur Larrañaga (1999) Asier Odriozola Elorza (1999) Azkoitia

    Asierrek Arrasaten ikasi du eta han ez dakitela hika dio. Ikaskide oñatiarrekin hika egiten zuen eta besteek ez zieten ulertzen. Julenek dio oñatiarrek euren hizkera oso barneratuta dutela eta hika erabiltzen dutela. Azpeitian ere hika asko egiten da, baina kosta aldera joanda, gero eta gutxiago. Beraiek kanpora joandakoan, tabernetan hika egiten dute eta baita adintsukoak diren mutilekin ere, ezezagunak izan arren.

  • Julen Aldalur eta Asier Odriozola Elkarrekin ezin zuka egin

    Julen Aldalur Larrañaga (1999) Asier Odriozola Elorza (1999) Azkoitia

    Hika egiteak "soltura" eta konfiantza ematen die. Zuka oso formala iruditzen zaie zenbait egoeratarako. Lagunarteko hizketa propioa sortuta izango balute moduan iruditzen zaie. Elkarrekin ezingo lukete zuka egin, oso "robotikoa" edo oso "faltsua" gertatuko litzaieke.

  • Julen Aldalur eta Asier Odriozola Nokaren beherakada, aurreko belaunaldietatik datorren arazoa

    Julen Aldalur Larrañaga (1999) Asier Odriozola Elorza (1999) Azkoitia

    Hika lotsagabea dela esan izan da. Julenek dio nokaren beherakada aurreragoko belaunaldietatik datorrela, baina ez du ulertzen zergatik galdu den noka eta toka ez. 30 urte inguruko neska talde batzuk oraindik egiten dute elkarrekin hika, baina hortik behera gutxi.

  • Adrien Iratzoki Euskara: toka eta noka

    Adrien Iratzoki Jauregi (1931) Azkaine

    Toka eta noka nori, noiz, norekin egiten zuten kontatzen du. Familiako bakoitzarekiko ohiturak. Baita lagun artekoak ere. Seme-alabekin nola aritzen den ere aipatzen du.

  • Joset Zunda Toka eta noka noiz eta norekin

    Joset Zunda Elissalde (1930) Sara

    Gurasoekin, lagunekin, seme-alabekin toka-nokaren eta euskararen erabilpenaren ingurukoak.

  • Miren Azkarate Villar Hitanoaren gainbehera

    Miren Azkarate Villar (1955) Donostia

    Hitanoa bultzatzeko saiakera bat 'Goenkale' izan zen. Baina han erabiltzen zen hitanoa arautua zen eta ez zeukan antzik inongo herritako hitanoarekin. Hitanoa galtzen ari da.

  • Andoni Sagarna Biloba mutilekin eta lagunekin hika

    Andoni Sagarna Izagirre (1947) Donostia

    Bere biloba mutilekin hika egiten du; neskekin ez. Ez du arrebarik izan eta ez du noka erabiltzeko ohiturarik. Lagun-lagunekin hika. Pertsona batzuekin hika egiteko ohitura du eta beste batzuekin zuka, baina ez daki zergatik.

  • Joxe Joakin Sarasua Anaiekin hika eta arrebekin zuka

    Joxe Joakin Sarasua Urkizu (1938) Lezo

    Anaiekin hika egiten zuen, baina arrebekin zuka. Amak zuka hitz egiten zien denei. Asko galdu da hitanoa Lezon.

  • Suzanne Oyhanto Euskaraz beti zuka, behin ere ez toka-noka

    Suzanne Mireille Oyhanto (1927) Azkaine

    Euskaraz etxean baina sekula ez toka-noka. Ez zuen maite. Errespetuagatik edo.

  • Suzanne Oyhanto Parisen Hazpandar bikote bat toka-noka beti

    Suzanne Mireille Oyhanto (1927) Azkaine

    Parisen zen Hazpandar bikote baten aipamena, beti toka-noka aritzen ziren eta berak ez zuen batere maite

  • Luis Mari Intxaurrandieta Gurasoei zuka, anaien artean hika, izebari berorika

    Luis Mari Intxaurrandieta Aizpurua (1946) Lezo

    6 senide izan ziren, gizonezkoak guztiak. Hika egiten zuten etxean. Gurasoekin ordea zuka egiten zutela kontatzen du. Kalean ikasi zuten hitanoz. Izeba bati berorika aritzen zirela ere gogoan dauka nahiz eta izebak "ni ez naiz behorra" erantzuten zuela gogoan duen. Bost apaiz zeuden lehen Lezon; berorika egiten zitzaien haiei.

  • Lezoko emakumeak musukoarekin Hika bai ala ez?

    Mari Karmen Arrastua Sarasola (1944) Lurdes Esnaola Sein (1950) Maria Luisa Navarro Lujanbio (1939) Lezo

    Mari Karmenen amak ahizparekin hika egiten zuen, baina beraiei zuka. Gerora hasi zen bera hika, konfiantza duen jendearekin. Gizonaren aldeko familia baserrikoa da eta haiek dena hika. Alabari hika egiten dio, hika ikasi nahi zuelako. Maria Luisaren kasuan, senideen artean hika egin izan dute. Lurdesek, berriz, bei zuka. Apaizari berorika.

  • Maria Dolores Manso Eskolara gutxi; falangekoen lokala

    Maria Dolores Manso Berasarte (1944) Lezo

    Eskolara gutxi joan zen. 14 urterekin Atxa anaien lantegian hasi zen lanean. Eskolan "Cara al sol" abestu behar. Inguruan falangeko lokal bat zegoen eta antzerkiak eta bestelako ekintzak egoten ziren, baina amak ez zien uzten joaten. Eskolan gaztelaniaz zen dena, baina beraien artean euskaraz egiten zuten. Etxean ere bai. Anaiarekin hika egin izan du.

  • Maria Dolores Manso Lezo asko hazi da

    Maria Dolores Manso Berasarte (1944) Lezo

    Senarrarekin zuka egiten du. Anaiarekin egiten zuen hika, ohitura hori hartu zuelako. Lezon hika gutxi entzuten da orain. Asko handitu da herria, etxe berri asko egin dituzte. Garai batean denek elkar ezagutzen zuten.

  • Alaia Beitia Gurasoek senide eta lagunekin hika

    Alaia Beitia Bolinaga (1985) Oñati

    Gurasoek ez diote hika egiten, baina beren anai-arrebekin eta lagunekin hika egiten dute. Ama araoztarra dauka eta hika egiten segitu dute, baina Uribarrin gizonezkoen artean bakarrik mantendu da.

  • Alaia Beitia Aitak Alaiaren mutil-lagunari hika, baina berari ez

    Alaia Beitia Bolinaga (1985) Oñati

    Araozko Beitikoa baserrikoa du ama, eta hark hika egiten du lagunekin. Aitak ere hika egiten die mutil askori, baina neskei ez; arrebei soilik eta lagunei. Berari ez diote egiten. Ez du galdetu zergatik. Bere mutil-lagunari hika egiten dio.

  • Alaia Beitia Lehengusuen artean, ikasteko nahia

    Alaia Beitia Bolinaga (1985) Oñati

    Araozko lehengusu batek, Marixolek, egiten zion hika, baina beti zuzentzen aritzen zitzaion, eta ez zitzaion gustatzen: ez egiteko esan zion. Orain badu berreskuratzeko gogoa. Lehengusuekin egin izan du hika, parranda giroan, baina ez du iraun gero. Umeei ez zieten hika egiten, koskortu arte; orain, berriz, betirako ume. Transmisioaren etena: askok ez dute etxean jaso. Mutilek, berriz, beti egin izan dute.