Hitanoari buruzko pasarteak

  • joxe mari etxegoien esnaola Aita, lagunekin, hika

    Joxe Mari Etxegoien Esnaola (1951) Lezo

    Etxeko hizketa-ohiturak.

  • Felix Salterain Berorika, zuka eta to zeini egiten zion

    Felix Salterain Murua (1924) Atxondo

    Berorika apaizari eta medikuari egiten zioten. Zuka anai zaharrenari egiten zion eta hika gainontzeko anai-arrebei.

  • 1343 Hika mutilek bakarrik

    Basili Egiguren de la Torre (1909) Igorre

    Igorren euskaraz egin izan dute beti. Mutilek egiten zuten hika elkarrekin baina neskek ez, zatarra zela uste zutelako. Umeei ere zuka egiten zieten.

  • Mertxe Iturrioz Hika eta berorika zeinekin

    Mertxe Iturrioz Etxebarria (1938) Lemoa

    Hika berba egiten zuten adin berekoen artean. Orain ere hala egiten du. Neba-arrebekin ere beti egin izan du. Aitak mutilei egiten zien baina neskei ez. Berori amamari esaten zioten.

  • miren garmendia urzelaieta Zuka, hika baino

    Miren Garmendia Urzelaieta (1936) Lezo

    Hika ez ziren gehiegitan aritzen, itsusi ematen zuela eta. Sumatzekotan, mutilak sumatu izan ditu Mirenek hika, neskak baino.

  • Irune Elizagoien Hitanoa eta iseka egiteko hitzak

    Irune Elizagoien Bizente (1993) Itsaso Elizagoien Bizente (1995) Etxalar

    Hitanoa mutilen artean erabiltzen den trataera da Bortzirietan. Etxalar inguruan nesken artean ez da erabiltzen. "Xerbela" eta "ilupa" bezalako hitzak iseka egiteko erabiltzen dituzte.

  • Julen Telleria Lopetegi Lagunekin euskaraz? Eta hiketan?

    Julen Telleria Lopetegi (1990) Tolosa

    Julenek euskaraz hitz egin arren, lagunartean gaztelaniaz jarduteko joera du. Hitanoari dagokionez, amaren baserrian Belauntzan denek elkarren artean hiketan egiten dutela dio. Aitak ere hiketan egiten die. Berak esaldi motzetan erabiltzen duen trataera bat da, Tolosan oro har hiketan gutxi hitz egiten baita.

  • Mirari Azkune Hitanoaren egoera Markinako gazteen artean

    Mirari Azkune Kaltzakorta (1989) Xabat Urresti Olaizola (1988) Markina-Xemein

    Bizkaieraz hitz egiten dute. Hitanoari dagokionez ezjakintasun handia dagoela uste dute eta ondorioz, lagunen artean ez dute erabiltzen. Mirarik beste leku batzuetan oso ondo egiten dela dio eta gustuko duela. Zirikatzen dutenean gazteleraz egiten dutela diote, nahiz eta beste dena euskaraz egiten duten. Markinan euskaraz bizi daitekela azpimarratzen dute.

  • Ekhi Zugasti Hitanoarekin zein harreman duzue?

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Ekhi duela gutxi hasi zen hitanoa erabiltzen. Bere inguruan ez du jende askok hitanoa erabiltzen, baina dantzako lagunekin eta mallabiatarrekin.

  • Ekhi Zugasti Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? I

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Bere amona eta amonaren ahizpak hitanoz entzuten zituen Ekhik.

  • Josu Garate Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? II

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuk etxean entzun izan du hitanoa, batez ere ama eta izeben artean. Ondoren, lagunen artean hiketa erabiltzen hasi ziren, naturaltasunez jardutera iritsi arte.

  • Josu Garate "Erregistro baten falta dugu"

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuren iritziz erregistroa galdu da, hiztunen arabera erregistroa moldatzeko ohiturarik ez dagoela dio, esaterako, hitanoaren erabileran.

  • Iker Mundiñano Erdal esamoldeak euskaraz

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Euskaraz ematen ditu Ikerrek erdarazko zenbait esamolde. Bestalde, hitanoak "tio" "jambo" eta horrelakoak ordezka ditzakeela uste du.

  • Iker Mundiñano Lagun oriotarrarekin hikaz

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Aita Etxarrikoa duenez, entzun izan du bertako familia hikaz hitz egiten, baina Ikerrek ez du sekula Iruñean hiketarik entzun. Ikasten hasi zenean, ordea, oriotar bat zuen lagun, taldeko euskaldun bakarra. Harekin hasi zen Iker hitanoa erabiltzen. Bere bikotearekin, gainera, hitanoa erabiltzen hasi zen, batez ere sare sozialen bidez komunikatzean.

  • Iker Mundiñano Erregistro informala irakatsi beharko litzateke?

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Ikerren iritziz ikastetxeek denbora tarte bat hartu beharko lukete erregistro informala irakasteko.

  • Iker Mundiñano Nola sumatzen da hitanoa ahoan?

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Ikerrek oso eroso sentitzen du bere burua hitanoa erabiltzean, zuen gabezia bat betetzen duela honek.

  • Ester Salaberria "Mutilek gehiago egiten zuten euskaraz"

    Ester Salaberria Kortaberria (1939) Lezo

    Mutilek neskek baino gehiago hitz egiten zuten euskaraz. Esterren iritziz, neskek gehiago jo dute gaztelaniara "modernoagoa" zelakoan. Mutilek euren artean hika egiten bazuten ere, galtzen hasia zen. Esterren etxean zuka egiten zuten, baina aitak bere arrebekin hitanoa erabiltzen zuen.

  • Jose Krutx Izulain Anaien artean hitanoa

    Jose Krutx Izulain Olaizola (1943) Lezo

    Guraso eta aiton-amonekin zuketa erabiltzen bazuten ere, anaien artean hitanoa erabiltzen zuten.

  • Fernantxo Aitona Leandro medikua

    Fernantxo Intxaurrandieta Aizpurua (1947) Lezo

    Leandro Aizpurua zuen aitona, Altzako medikua. Zaldiz ibiltzen zen. Argazki batean bizarrarekin azaltzen da. Amari ez zitzaion bizarra gustatzen, baina Fernantxok ere beti izan du. Amarekin oso ondo konpontzen zen Fernantxo; jale ona zen, eta Xofiaren dendatik platano bikoitza ekartzen zion amak. Amak hika egiteko esaten zion.

  • Fernantxo Euskararen egoera garai batean

    Fernantxo Intxaurrandieta Aizpurua (1947) Lezo

    Hika hitz egiteko ohitura dute. Bere gazte garaitik hona euskara asko aldatu dela dio. Eskolan gaztelaniaz ikasi zuten. Banderak igo eta "Cara al sol" kantatu behar izaten zuten, egunero. Flechas y pelayos. Kale Nagusian guardia zibil ezkongabeak bizi ziren (eta koartelean ezkonduak), eta kalean topo egiten zutenean ezin zuten euskaraz egin. Soldaduskan ere ezin, noski. Azpeitiko batzuekin elkartu zen han, eta isilka bertsotan ere aritzen ziren (Anjel Larrañaga musikaria).