Hitanoari buruzko pasarteak

  • Julen Telleria Lopetegi Lagunekin euskaraz? Eta hiketan?

    Julen Telleria Lopetegi (1990) Tolosa

    Julenek euskaraz hitz egin arren, lagunartean gaztelaniaz jarduteko joera du. Hitanoari dagokionez, amaren baserrian Belauntzan denek elkarren artean hiketan egiten dutela dio. Aitak ere hiketan egiten die. Berak esaldi motzetan erabiltzen duen trataera bat da, Tolosan oro har hiketan gutxi hitz egiten baita.

  • Mirari Azkune Hitanoaren egoera Markinako gazteen artean

    Mirari Azkune Kaltzakorta (1989) Xabat Urresti Olaizola (1988) Markina-Xemein

    Bizkaieraz hitz egiten dute. Hitanoari dagokionez ezjakintasun handia dagoela uste dute eta ondorioz, lagunen artean ez dute erabiltzen. Mirarik beste leku batzuetan oso ondo egiten dela dio eta gustuko duela. Zirikatzen dutenean gazteleraz egiten dutela diote, nahiz eta beste dena euskaraz egiten duten. Markinan euskaraz bizi daitekela azpimarratzen dute.

  • Ekhi Zugasti Hitanoarekin zein harreman duzue?

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Ekhi duela gutxi hasi zen hitanoa erabiltzen. Bere inguruan ez du jende askok hitanoa erabiltzen, baina dantzako lagunekin eta mallabiatarrekin.

  • Ekhi Zugasti Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? I

    Ekhi Zugasti Uriguen (1985) Eibar

    Bere amona eta amonaren ahizpak hitanoz entzuten zituen Ekhik.

  • Josu Garate Hitanoa berreskuratu nahi izan duzue? II

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuk etxean entzun izan du hitanoa, batez ere ama eta izeben artean. Ondoren, lagunen artean hiketa erabiltzen hasi ziren, naturaltasunez jardutera iritsi arte.

  • Josu Garate "Erregistro baten falta dugu"

    Josu Garate Suinaga (1975) Eibar

    Josuren iritziz erregistroa galdu da, hiztunen arabera erregistroa moldatzeko ohiturarik ez dagoela dio, esaterako, hitanoaren erabileran.

  • Iker Mundiñano Erdal esamoldeak euskaraz

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Euskaraz ematen ditu Ikerrek erdarazko zenbait esamolde. Bestalde, hitanoak "tio" "jambo" eta horrelakoak ordezka ditzakeela uste du.

  • Iker Mundiñano Lagun oriotarrarekin hikaz

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Aita Etxarrikoa duenez, entzun izan du bertako familia hikaz hitz egiten, baina Ikerrek ez du sekula Iruñean hiketarik entzun. Ikasten hasi zenean, ordea, oriotar bat zuen lagun, taldeko euskaldun bakarra. Harekin hasi zen Iker hitanoa erabiltzen. Bere bikotearekin, gainera, hitanoa erabiltzen hasi zen, batez ere sare sozialen bidez komunikatzean.

  • Iker Mundiñano Erregistro informala irakatsi beharko litzateke?

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Ikerren iritziz ikastetxeek denbora tarte bat hartu beharko lukete erregistro informala irakasteko.

  • Iker Mundiñano Nola sumatzen da hitanoa ahoan?

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Ikerrek oso eroso sentitzen du bere burua hitanoa erabiltzean, zuen gabezia bat betetzen duela honek.

  • Ester Salaberria "Mutilek gehiago egiten zuten euskaraz"

    Ester Salaberria Kortaberria (1939) Lezo

    Mutilek neskek baino gehiago hitz egiten zuten euskaraz. Esterren iritziz, neskek gehiago jo dute gaztelaniara "modernoagoa" zelakoan. Mutilek euren artean hika egiten bazuten ere, galtzen hasia zen. Esterren etxean zuka egiten zuten, baina aitak bere arrebekin hitanoa erabiltzen zuen.

  • Jose Krutx Izulain Anaien artean hitanoa

    Jose Krutx Izulain Olaizola (1943) Lezo

    Guraso eta aiton-amonekin zuketa erabiltzen bazuten ere, anaien artean hitanoa erabiltzen zuten.

  • Fernantxo Aitona Leandro medikua

    Fernantxo Intxaurrandieta Aizpurua (1947) Lezo

    Leandro Aizpurua zuen aitona, Altzako medikua. Zaldiz ibiltzen zen. Argazki batean bizarrarekin azaltzen da. Amari ez zitzaion bizarra gustatzen, baina Fernantxok ere beti izan du. Amarekin oso ondo konpontzen zen Fernantxo; jale ona zen, eta Xofiaren dendatik platano bikoitza ekartzen zion amak. Amak hika egiteko esaten zion.

  • Fernantxo Euskararen egoera garai batean

    Fernantxo Intxaurrandieta Aizpurua (1947) Lezo

    Hika hitz egiteko ohitura dute. Bere gazte garaitik hona euskara asko aldatu dela dio. Eskolan gaztelaniaz ikasi zuten. Banderak igo eta "Cara al sol" kantatu behar izaten zuten, egunero. Flechas y pelayos. Kale Nagusian guardia zibil ezkongabeak bizi ziren (eta koartelean ezkonduak), eta kalean topo egiten zutenean ezin zuten euskaraz egin. Soldaduskan ere ezin, noski. Azpeitiko batzuekin elkartu zen han, eta isilka bertsotan ere aritzen ziren (Anjel Larrañaga musikaria).

  • Inaxio Aramendi Mutilei hika, neskei zuka

    Inaxio Aramendi Telletxea (1928) Astigarraga

    Hiketa erabiltzeko oso gertukoa izan behar zuen besteak. Hala ere, neskengana zuzentzeko zuketa erabiltzen zuten.

  • Maria Jesus Otaegi Gurasoei zuka

    Maria Jesus Otaegi Aranburu (1932) Astigarraga

    Berorika ez zuen ikasi Maria Jesusek. Gurasoei zuka egiten zien, eta senideei hika.

  • karmele esnal Orioko kaleetan euskaraz

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Orion denak euskaldunak ziren. Hala ere, gaztelaniaz egiten zuten batzuek, maila sozial altuagokoak zirela erakusteko. Hitanoaren erabilera ere oso zabala zen senide eta lagunartean, baina nobiotan hasitakoan zukara pasatzea zen ohikoa. Karmelek gurasoei eta apaizari berorika egiten zien.

  • Axun Oiartzabal Lezon "deus" asko erabiltzen den hitza

    Axun Oiartzabal Sagarzazu (1946) Lezo

    "Deus" asko erabiltzen da Lezon, inguruan ez bezala, eta hika mutilek bakarrik hitz egiten zuten.

  • Uxue Alberdi Gizonek emakumeei toka

    Uxue Alberdi Estibaritz (1984) Elgoibar

    Aitak Uxueri hika hitz egiten zion haserretzen zenean, baina Uxuek ez du sekula noka ez tokarik hitz egin. Bestetik, mutil askok toka egiten diotela konturatu da.

  • Gratien jocou Beskoitzen toka nagusi

    Gratien Jocou (1935) Beskoitze

    Beskoitzen oso ohikoa zen toka-noka aritzea. Zuka kanpotik etorritakoek egin ohi zuten. Aitari eta amari zuka egiten zieten. Neskekin, ordea, xuka.