Hitanoari buruzko pasarteak

  • Amaia Arana Zeren arabera hika?

    Amaia Arana Beitia (1963) Beronika Garai Urkia (1962) Koldo Zubizarreta Arenaza (1961) Arrasate

    Hika egiteak gertutasuna ematen dio Beronikari. Koldok ez dauka halako bereizketarik. Amaiak batzuekin gertutasunagatik egiten du hika baina beste batzuekin ez.

  • Amaia Arana San Antoniori hika

    Amaia Arana Beitia (1963) Beronika Garai Urkia (1962) Koldo Zubizarreta Arenaza (1961) Arrasate

    Amaiaren amak San Antoniori berba egiten zionean, hika egiten zion, eta ama birjinari zuka. Koldok egiten diotenaren arabera egiten du batzuetan; hika egiten badiote, berak ere bai. Barneratuta daukate zuka zeini egin behar zaion.

  • Amaia Arana Hika edo zuka, ohitura aldatu behar

    Amaia Arana Beitia (1963) Beronika Garai Urkia (1962) Koldo Zubizarreta Arenaza (1961) Arrasate

    Hika ikasteko gurasoei hika egitea ez dute gaizki ikusten, ikasteko bada. Adibide bat ematen du Amaiak. Zu edo hi egin, ohitura aldatzea zaila dela azaltzen dute.

  • Iker Mundiñano Erregistro informalean ezin gaztelania ezabatu

    Iker Mundiñano Galarza (1986) Iruñea

    Ikerrek, neska-lagunak eta beste lagun batek euren artean hitanoa erabiltzen dute, euskara informalari dagokion erregistro batean. Hala ere, gaztelania erregistro informaletik ezabatzea zaila dela dio Ikerrek.

  • Saroi Jauregi Hitanoa bultzatzeko ekimenak ikastetxeetan

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    2022an Zaldibiako ikastetxean hitanoa bultzatzeko irakasle baten ekimena. Era berean, Ordiziako ikastolatik laguntza eskatu zioten Saroiri hitanoa ikasleekin lantzeko. Proiektua nola egin zuten kontatzen du. Hitanoz hitz egiterakoan generoa kontuan nola hartzeko, haurrei galdetzen diete nola nahi duten egin.

  • Saroi Jauregi Proiektuak jarraipena izateko arazoak

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    Ikastetxeetan hitanoaren proiektua polita izan zen arren, ez du jarraipenerako erraztasunik ikusten, hitanoa bi pertsonen arteko elkarrizketa delako. Ezin da taldean jorratu. Ikasgelaren ezaugarriak ere kontuan hartu behar dira.

  • Saroi Jauregi Noiz hasten dira gazteak hika erabiltzen

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    Noka erabiltzen hasi zen kontzientzia puntu bat izan zuenean. Mutilen kasuan ezberdina da. Haurrek hitanoa gutxiagoa erabiltzen dute eta erabilera handitzen da 16-18 urte betetzen dituztenean. Arrazoiak zeintzuk diren ez daki. Bere adineko mutilak, umetan ere hika egiten zutela gogoratzen du (mutilen artean, ez neskei).

  • Saroi Jauregi Hika norekin erabiltzen duen

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    Hitanoa pertsona gutxirekin erabiltzen du.: bi lankiderekin, herriko bizpahiru pertsonekin, lehengusu batzuekin... Herritik kanpo ez du egiten. Aloña, lehengusinarekin beti egiten du hika. Inoiz ez dio hika semeari egin, ez zaio ateratzen. Aitak eta aitonak egiten diote.

  • Saroi Jauregi Zaldibiako hitanoaren egoera

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    Zaldibiako hitanoaren egoera txarra da. Beste herri batzuekin alderatuta erabilera ona bada ere, ez da ondo egiten eta kalitatea asko galdu da. Noka gainera, galdu egin da.

  • Saroi Jauregi Noka kontzienteki erabiltzen dute

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Kontzienteki hasi ziren noka erabiltzen, emakumea izateagatik ez zutelako etxetik hitanoa jaso. Guraso eta adinekoei egitea. Noka ez dute etxean zuzenean jaso, baina etxeko emakumeen artean beti entzun dute.

  • Saroi Jauregi Norekin erabiltzen duten hika

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Mutilei hika egiterakoan ez du pentsatu behar, baina neskei egiterako orduan, bai. Bikotearekin, seme-alabekin eta familiako gehienekin egiten du hika Aloñak. Lagunen artean, mutil gehienekin egiten du hika baina neskekin ez horrenbeste. Alabarekin kontzienteki egin behar du, baina bikoteak ez dio alabari hika egiten. Kuadrila eta familia berdinean, batzuei zuka, besteei hika... Pentsatu gabe ateratzen zaie.

  • Saroi Jauregi 16 urterekin hasi ziren hika erabiltzen

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    15-16 urterekin hasi ziren hitanoa erabiltzen modu kontziente batean. Lagun batekin hasi zen Aloña hika egiten eta orain zuka egiten dute.

  • Saroi Jauregi Bikoteak beraien artean hika edo zuka?

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Saroiren gurasoak bikote izan aurretik hika egiten zioten elkarri, baina gero beti zuka. Aloñaren gurasoek ordea, hika egiten zioten elkarri, ama gaixotu zen arte. Orduan, zuka hasi ziren.

  • Saroi Jauregi Emakumeek hika ez egitearen arrazoiak

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Zaldibian, hitanoa ez dago baserriarekin lotuta. Garai bateko emakumeek hika baztertzearen arrazoiak.

  • Saroi Jauregi Hitanoa, konfiantzazko trataera

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Zaldibia

    Saroiren aitak bere bi osabei hika egiten zien baina hori beste familia batzuetan pentsaezina izan daiteke. Konfiantza kontu bat da.

  • Saroi Jauregi Hitanoaren transmisioaren etena

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Gurasoek ez zieten etxean hika egin. Zergatik izango ote zen pentsatzen dute.

  • Saroi Jauregi Hitanoari buruzko pertzepzio ona

    Saroi Jauregi Aiestaran (1978) Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Hitanoaren gaineko pertzepzio ona da. Ez dute hitanoaren kontrako iruzkin negatiborik entzun, bai ordea baikorrak.

  • Aloña Jauregi Seme-alabei eta haien lagunei hika egiten die

    Aloña Jauregi Irastorza (1980) Zaldibia

    Aloñak hika gehiago erabiltzen du Saroik baino. Seme-alabekin eta haien lagunei ere egiten die hika, modu kontzientean.

  • Antton Lezeta Apotzagan hika nagusi

    Antton Lezeta Abasolo (1964) Eskoriatza

    Etxean jaso zuen hika Anttonek eta anaiekin eta lagunekin beti hika egin izan du. Emakumezkoekin ez. Apotzaga auzoan hika zen auzokoen arteko hizketa ohikoena.

  • Antton Lezeta Mutikotatik hika

    Antton Lezeta Abasolo (1964) Eskoriatza

    Mutikotatik egin izan du hika anaiekin eta lagunekin. Gurasoekin eta osaba-izebekin zuka. Eskoriatzan ibili zen eskolan. Gaztelaniarik jakin gabe, eskolan gaztelaniaz hasi behar. Kalean ere adin inguruko mutil guztiekin hika egin izan du. Baserrikoek gehienetan hika, nahiz eta elkarrekin gaztelaniaz egiten duenik ere baden. Kaletarrekin ere hika egiten du, batzuek berari zuka erantzun arren.