Hitanoari buruzko pasarteak

  • Albina Arregi Tratamendu desberdina pertsonaren arabera

    Albina Arregi Urbieta (1910) Azpeitia

    Etxean hika egiten zuten anai-arreben artean; gurasoei zuka; meza ematen zuten apaizei eta medikuei, ordea, berorika. Autorik ez zegoen garaian, medikua zaldiz joaten zen.

  • 1629 Euskaraz bizitakoa, hika eta zuka nori egin izan dien

    Iñaki Lizaso Mendizabal (1935) Azpeitia

    Euskaraz hitz egitea debekatuta egon arren, beraiek ez zekiten erdaraz hitz egiten, eta ez zioten debekuari kasurik egiten. Lagun artean hika egin izan dute beti. Emakumeei, anai-arrebei, eta seme-alabei, ordea, ez die hika egiten. Apaizari zuka egiten dio.

  • Francisca Seberiana Euskara nola erabili duen bere bizitzan

    Francisca Seberiana Larrañaga Zubiaurre (1922) Azpeitia

    Eskolan mojekin erdaraz egiten zuten, erdaldunak baitziren haietako asko. Ez du sumatzen alde handirik Olatzeko jendearen eta kaletarren arteko euskaran. Berak hika asko egiten zuen, baita helduagoei ere.

  • Gregorio Yeregi Apaizari ematen zitzaion tratamendua

    Gregorio Yeregi Aranalde (1940) Berastegi

    Lehen apaizarekin topatzean, txapela kendu egin behar izaten zen. Apaizari, gurasoei eta zaharragoei berorika hitz egiten zieten. Zuka senideei egiten zitzaien; baina anai-arrebei eta lagunei hika.

  • J Puerta Kaia eta euskara

    Jabier Puerta Galdos (1927) Donostia

    Arrantzaleek euskaraz egiten zuten normalean. Orain arrantzalerik ez dago ia; kanpotar asko dago. Marinelei deitzera joaten zen bera, sokatik tira eginda kanpaitxoa jotzera. Hika erabiltzen zuten. Zaharrak gogorrak ziren.

  • Juanita Txintxurreta Denerako zuten astia

    Juanita Txintxurreta Ugalde (1932) Donostia

    Lekak bildu eta soinekoa plantxatu, denerako zuen astia. Mutila puntual etortzea gustatzen zitzaion. Tranbian. Euskaraz hitz egiten zuten etxean, hika.

  • Juanita Txintxurreta Amari zuka

    Juanita Txintxurreta Ugalde (1932) Donostia

    Amari zuka. Apaizari berorika, baina ez zitzaion irteten. Aitonak hika egiten zien. Zestoak egiten zituen. Aitak ohitura zuen jotzeko, aitonak ez. Martutenera kanpoko jende asko joan zen: erdaraz asko.

  • bixenta arrieta Altzako euskara

    Bixenta Arrieta Arrieta (1929) Donostia

    Altzako euskara nolakoa den. Hika erabiltzen zuten senideek, gurasoekin zuka. Apaizari berorika.

  • anparo larzabal Rezolako nagusiari berorika

    Anparo Larzabal Urdanpilleta (1927) Donostia

    Rezolako nagusia egunero mezetara joaten zen. Aita, porlana behar zuenean, kanpoan zain egoten zen, eskatzeko. Erreberentzia egiten zion hitz egin aurretik. Berorika, apaizari bezalaxe. Hika ez dute erabili etxean.

  • Tomasa Urien Hika berbetan

    Tomasa Urien Intxausti (1926) Durango

    Gaurko gazteak hika berbeta ez duela erabiltzen dio Tomasak. Edadeko jendeari ezin zaio hika berba egin.

  • Margarita Lasuen Elorrion denek antzera euskaraz

    Margarita Lasuen Ugaldea (1923) Elorrio

    Ez du sumatzen diferentzia handirik Elorrio partean. Arrasate eta Elgetan, berriz, apur bat bai. Hika egiten die batzuei. Abadeei zu eta berori. Baina parrokoari ez zaio berorika egitea gustatzen.

  • Maria Aizpurua Hika elkarrekin

    Maria Aizpurua Murgoitio (1933) Bittori Gallastegi Berriozabal (1933) Elorrio

    Elkarrekin eta lagunekin hika beti. Nebari, berriz, Marik, zuka. Seme-alabei, hika. Joanito abadeari zuka. Abadeekiko tratua.

  • Claudio Egidazu Hika

    Claudio Egidazu Gongeta (1925) Elorrio

    Berak hika egiteko ohitura du lagunekin-eta. Bi lagunek zuka egin izan zioten, eta hika egiteko eskatzen zien.

  • Isidro Valenciaga Hika

    Isidro Valenciaga Gacetabeitia (1930) Elorrio

    Hika egin ohi du normalean lagunekin. Emakumeekin zuka gehiago. Andreari beti zu. Ez die inportantzia berezirik eman euskarari eta erdarari.

  • 1342 Eskolan erdaraz, kalean euskaraz

    Jose Pagalday Garro (1927) Eskoriatza

    Eskolak erdaraz izan ziren beti, gerra aurrean ere bai. Etxean eta kalean beti euskaraz. Hika egiten zuten. Apurtxo bat galdu egin da hori. Apaizari berorika egiten zitzaion, medikuari ere bai.

  • Andoni Etxarri Gurasoen jarrera ikasketekiko eta euskararekiko

    Andoni Etxarri (1943) Hendaia

    14 urterekin ikasketa-agiria lortu zuten. Aitaren aldeko familia burgesa zen eta euskararen aldeko jarrera sendoa zuen; amaren aldekoa, aldiz, ez zen burgesa eta ez zuen halako tinkotasuna euskara egiteko. Aitaren familian, anai-arreben artean zuka egiten zuten eta gurasoei eta kanpokoei berorika. Amaren familian hika egiteko ohitura zegoen. Aitak garrantzia handia ematen zien ikasketei eta Andonik ikasketa-agiria ateratzen ez bazuen, soldadutzara bidaliko zuela esan zion.

  • Hiriberri001 Zuketa, Xuketa eta hiketa

    Anjel Antxo Moleres (1931) Hiriberri

    Jende handiari zuketan, haurrei (edo emazteari) xuketan eta lagunei hiketan.

  • mixel sainte-marie Xuka gurasoak, toka eta noka Mixel eta emaztea

    Mixel Sainte-Marie (1926) Landibarre

    Gurasoek elkarrekin "xuka" egiten zuten, gurasoek seme-alabei toka eta noka egiten zieten. Berak gurasoei xuka. Anai-arrebak elkarrekin to eta no. Emaztearekin to eta no. Horretan Amikuzen bezala omen da, baina batenaz beste, Garazitik hurbilago daude.

  • Garbriel Nogues Martikorena Umetan jolas batzuk mutilentzat eta besteak neskentzat

    Gabriel Nogues Martikorena (1920) Lasarte-Oria

    Umetan panpinak beraiek egiten zituzten. Orduan zer jolasetan aritzen ziren azaltzen du: kinkinetan, kaniketan, tabatan, sokasaltoan... Neskak eta mutilak bereizita aritzen ziren jolasean. Mutilek hika egiten zuten beraien artean, baina neskek ez, finagoak, femeninoagoak baitziren.

  • Gregori Ajuriagojeaskoa Berorika eta hika

    Gregori Ajuriagojeaskoa Loroño (1913) Muxika

    Abadeari, maisuari, medikuari... "berori"esaten zitzaion, gaztelaniaz "usted". Hitanoa mutilekin berbetan ikasi zuen, baina ahaztu zaiola dio.