Hitanoari buruzko pasarteak

• Arrebagaz hika

  Basilio San Anton Baraiazarra (1927) Muxika

  Basilioren etxean denek egiten dute hika, baina Basiliok arreba gazte bati baino ez dio egiten hika beste anai-arrebei ez eta gurasoei ezta pentsatu ere.

• Ohitura, hika

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Hikari buruz: zenbat aritzen diren. Nor nori aritzen zaion. Normalean semeei hika errazago egiten diete alabei baino. Hika.

• Norekin hika eta norekin zuka

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Auzokoekin hika aritzen dira: zaharragoekin zuka, eta edadekoekin eta gazteagoekin hika. Hika.

• Zaharragoei, zuka

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Edadeak markatzen du nori egin hika eta nori zuka. Zaharragoari errespetuarengatik zuka egiten zaio. Neskek gutxiago dakite hika mutilek baino. Hika.

• Auzoan beti hika

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Hika: auzoan, lagunen artean denek hika egiten dute. Beste auzokoekin hika hasten dira, eta, ikusten badute ez dakiela, zuka. Konfiantza asko dagoenean, hika. Biek aritu behar dute hika, bestela, zaila da bestea zuka ari bada. Hika.

• Iturriotz: hikaren tenploa

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Gehiena Iturriotzen hitz egiten da hika. "Burla itten zigutenan, zakarkian hitz eingo bagenuke bezala, ziki-zaka ta... Ta hara oain, guk gorde azkenin!". Hika.

• Hikarako ohiturak aldatzen

  Mari Jose Arana Aranburu (1950) Maillolli Manterola Arrieta (1953) Domi Unsain Iartzabal (1949) Oiartzun

  Auzoan, neska eta mutilekin hika, baina senar-emazteen artean zuka. Hikarako ohitura hori berreskuratzea zaila da. Hika.

• Erdara, hika...

  Inaxi Retegi Elizegi (1925) Lorentxa Saizar Lopetegi (1927) Oiartzun

  Kalean denak erdaraz aritzen ziren, eta baserritar asko ere bai, konplejuarengatik. Hika norekin egiten duten. "Noiz edo noiz".

• Apaiz eta medikuei berorika

  Rafaela Nazabal Dorronsoro (1929) Ordizia

  Ordizian gehienek gaztelaniaz egiten zuten. Ramoniren senarrak ere halaxe egiten zuen lagunekin. Senideen artean hika egin arren gurasoekin zuka egiten zuten. Kargu handikoei berorika egiten zieten.

• Ordiziako euskara eta euskara Ordizian

  Patxi Maiza Urrestarazu (1933) Ordizia

  Ordizian jende gehiagok daki euskara, baina kalean erdaraz hitz egiten da hala ere. Lehen kalean eta etxean euskaraz baina jende artean erdaraz, eta eskolan ere erdaraz. Berak zuka egin izan du beti. Aitak berari hika. Ordiziako euskarak eta Ataungoak badute diferentzia txiki bat.

• Hika eta zuka tratamendua. Non, noiz eta norekin.

  Ander Alberdi Arregi (1933) Zarautz

  Hika eta zuka tratamendua. Non, noiz eta norekin. Etxean beti zuka egin izan du, eta ezezagunekin ere bai. Lagunartean beti hika. Anaien artean ere zuka egin izan dute, eta semeei ere zuka egin izan die. Aitak ere zuka egiten zion. Amonari berorika egiten zion.

• "Hika" eta "berorri"

  Klara Urbieta Albizu (1924) Zumaia

  Anai-arreben artean eta gurasoek haurrei hika hitz egiten zieten. Mediku eta apaizei berorika egiten zieten. Gaurko Zumaiako euskararen aipamena.

• Berorika gurasoei eta osaba-izebei

  Maritxu Rekondo Iribar (1927) Urnieta

  Mariak etxean adinekoei (guraso, aitona-amona, osaba-izeba) berorika egiten ezagutu du beti, eta senarrak ere bai. Berari ere semeak eta erraina berorika egiten diote, eta beste seme-alabek ere bai, txikienak izan ezik. Hark zuka. Berak seme-alabei zuka egin die, eta berari ere gurasoek hala egiten zioten. Anai-arrebekin ere zuka egin izan du. Lagun artean ere gutxi egin du hika. Denbora hartan hika egitea errespetu faltatzat hartzen zen.

• Hika seme-alabei, zuka ilobei

  Kontxita Setien Ezeiza (1926) Urnieta

  Donostiako plazan egoten zenean justu samar ibiltzen erdararekin. Hika beti anai-arrebekin eta seme-alabekin. Ilobei zuka. Lagun artean bietara. Berorika apaizari eta medikuari.

• Hika, zuka eta berorika, bakoitza bere lekuan

  Bixente Lizaso Itxaso (1931) Urnieta

  Berak hika egiten du ahal duen guztietan. Lagun batekin gertatutako kasua: zuka egiten hasi zaio oraintsu eta Bixenteri ez zaio batere gustatzen. Zukak errespetua adierazten du. Ikusi izan du semea aitari hika egiten, baina lotsagarri samarra iruditzen zaio. Gurasoei berorika egiten zitzaien. Berak ez zuen horrekin jarraitu seme-alabekin, baina arreba batek bai. Apaizari ere berorika.

• Hika eta berorika egiteko ohitura gutxi

  Ines Ibargutxi Larrea (1924) Legazpi

  Hika egiteko ohiturarik ez du izan Inesek. Berorika medikuari eta apaizari egiten zioten. Parrokoari "Berori" deitzen zioten, hori bere izena zelakoan.

• Pertsona bat, tratamendu bat

  Juli Elizburu Agirre (1939) Jesus Lizarazu Unanue (1936) Zumarraga

  Jesusen etxean, anai-arreben artean, hika edo zuka egiten zuten; gurasoekin, zuka. Apaizari, medikuari eta albaitariari berorika egiten zieten. "Usted" eginez gero, haserretu egiten ziren.

• Hika, zuka edo berorika

  Koldo Pildain Gonzalez de Langarika (1931) Otxandio

  Gurasoei eta adinduei zuka egin behar zaie berba, baina lagun artean hika egiten da. Kuadrillako neskekin ere hika erabiltzen dute. Alkate, mediku eta horrelakoei zuka zuzentzen ikasi zuten, eta abadeei, berriz, berorika.

• Mutilzahar kuadrilla batekin hika ikasi

  Edurne Ormazabal Izagirre (1934) Maite Ormazabal Izagirre (1937) Zumarraga

  Hika erabiltzea gauza berria da. Tabernan, mutilzahar kuadrilla batekin ikasi zuten, baina ez zegoen ondo ikusita. Errespetu falta adierazten zuen.

• Errezilen, gurasoei eta aitona-amonei "berori"

  Imanol Lazkano Uranga (1936) Azpeitia

  Errezilen, "berori" esaten zieten gurasoei eta aitona-amonei . Apaizari ere berorika egin behar izaten zitzaion. Apaizari hika egiten zion mutil baten pasadizoa kontatzen du.