Hitanoari buruzko pasarteak
-
Hitanoaren erabilera senideekin
Maria Lezeta Errasti (1933) Maritxu Romaratezabala Badiola (1935) Eskoriatza
Hitanoaren erabilera etxean. Seme-alaben artean ere desberdintasunak; batzuei hika eta beste batzuei zuka.
-
Eskolan hikako adizkiak irakasten al dira?
Jaione Azpiazu Larrañaga (1969) Araitz Etxaniz Azpiazu (2004) Azkoitia
Araitzek dio mutil gazteek jakingo dutela noka ere badagoela, eskolan landu izan dutelako. Beraiek aditzak ikasterakoan ikasi izan dituzte hitanoko aditzak. Ahizpa gazteagoak, ordea, hikako aditzak ez zituztela ikasi behar esan zion. Jaionek ere entzun izan du ikastetxe batzuetan jada ez direla ikasten hikako formak.
-
Lagunekin beti hika hitz egin izan du
Antonio Zubeldia Olano (1930) Altzaga
Lagunekin beti hika hitz egin du. Etxean berriz, gurasoei zuka eta hika senideen artean. Berorika ez du hitz egin.
-
Berorika, hika eta zuka
Isidro Ugarte Ortuoste (1924) Durango
Abadeei berorikaz hitz egin behar izaten zitzaien; hikaz hitz egitea ez zaio ondo iruditzen. Hika hurbileko jendearekin berba egiteko modua dela dio. Medikuari ere berorikaz hitz egiten zitzaion. Etxean zukaz hitz egiten zuten. Lagun artean zuka edo hika egiterakoan, adina hartzen dute kontuan, gazteagoek nagusiagoei zuka egiten diete. Bere emaztearen etxean neba-arrebek hika egiten zuten.
-
Abadeari, medikuari eta albaitariari "jauna"
Serafin Baraiazarra Albizu (1929) Muxika
Serafinek ez du hitanoa erabili. Abadeari, medikuari eta albaitariari "jauna" esanda egiten zitzaion berba.
-
Aita Larrabetzukoa eta ama azkoitiarra
Ixabel Jauregi Alberdi (1956) Azkoitia
Aita Larrabetzukoa zen, basomutila. Arrebarekin eta ilobekin batera joan zen Azkoitira bizitzera eta Zubillaga lantegian hasi zen lanean. Berak bost urte zituela hil zen aita. Gurasoek elkarrekin zuka egingo zutela uste du. Baina amak seme-alabei hika egiten zien eta hiru anai-arrebek halaxe egin izan dute elkarrekin.
-
Mediku eta apaizei berorika
Manuela Oteiza Azpitarte (1938) Azkoitia
Azkoitiko kalean zeuden baserriak izendatzen ditu. Anai-arreben artean hika egiten zuten eta mediku eta apaizei berorika. Gurasoek umeei hika egin arren, beraiek zuka egiten zieten gurasoei, errespetuz. Ogia lurrera eroriz gero, jaso eta muin ematen zioten; aiztoa ere ezin izaten zen ogian sartuta utzi.
-
Euskara
Natalio Juaristi Aranburu (1912) Bergara
Euskara. Hika / zuka. Berori.
-
Euskararen erabileraren inguruko azalpenak: hika, zuka, berori
Donato Ibarguren Unanue (1920) Bergara
Berorika zeintzuei egiten zitzaien: abadeei, medikuei, albaitariei, tituludun guztiei. Aitaren eta tituludun baten arteko ipuina. Zuka. Euskal gaiztoa. Hika noiz eta norekin egiten zuten. Berak etxekoekin zelan hitz egiten zuen: anaia eta arreba zaharrenari zuka, besteei hika. Gurasoei beti zuka, eta beraiek umeei hika.
-
Hika; zuka; berorika
Javier Linazisoro Lazpiur (1927) Bergara
Hika egiten noiz hasi ziren, zelan ikasi zuten. Emakumeen artean zuka erabiltzen zen batez ere. Berorika.
-
Gurasoei berorika
Evaristo Garciarena Uzkudun (1923) Maria Angeles Olaetxea Saizar (1930) Berastegi
Evaristok anai-arrebekin hika hitz egin izan du, baina Maria Angelesek ez. Evaristok gurasoei berorika hitz egiteko ohitura zuen. Apaizari, medikuari eta maisuei egiten zitzaien berorika. Senar-emazteek elkarrekin zuka egiten zuten normalean. Emakumeen arteko hitanoa nahiko galduta dagoela herrian dirudi.
-
Etxean, beti zuka
Inaxi Altuna Etxeberria (1941) Donostia
Beti zuka, etxean. Gurasoek senideekin hika. Apaizari berorika. Lagunen artean erdaraz egiten zuten asko.
-
Hika, zuka eta berorika
Paskual Uribe Jaio (1926) Durango
Hika berbeta ez du gustuko Paskualek. Lehenago hika berba egitea astakeria zela uste omen zuten. Abadeari eskuan muin eman eta berorika zuzentzen zitzaien.
-
Etxean eta lagunartean hika
Benigna Sarasketa Maiztegi (1922) Eibar
Amarekin, anaiekin eta baita lagunartean ere euskaraz eta hika hitz egiten zuen. Neskek erdararako joera handiagoa zuten.
-
Nagusiei eta emakumeei, beti "zuka"
Ramon Zabala Arruabarrena (1929) Elgeta
Lagunen artean "hika" egiten zen, baina nagusiei eta emakumeei beti "zuka". Hamar bat urte nagusiagoak zirenei, beti "zuka". Eta abadeei, "berorika". Bere emazteak, gurasoei ere "berorika" egiten zien.
-
Apaizari eta medikuari berorika
Angeles Arantzeta Alberdi (1917) Maria Luisa Arantzeta Alberdi (1919) Elgeta
Apaizari berorika egiten zioten. Pasadizo bat kontatzen dute. Ahizpen artean hika eta gurasoekin zuka hitz egiten zuten. Berorika jende inportanteari egiten zitzaion.
-
Berorika abade eta abogaduei
Jose Aizpurua Murgoitio (1931) Patxi Esteibarlanda Aizpurua (1921) Elorrio
Abadeei-eta, berorika. Albaitariari ez. Anai-arreben artean zuka Josek, eta hika, ostera, Patxik.
-
Bazkaria, Panierren; apaizei berorika
Miren Mendarte Kasares (1929) Errenteria
Panier jatetxean egin zuten ezkontzako bazkaria. 26 entremes mota. Hiru apaiz gonbidatu zituzten, eta beraietako batek amonari zer esan zion. Apaizei berorika. Hika eta berorika gutxi, gehiena zuka.
-
Lagunei hika, apaizei berorika
Esteban Arrieta Gallastegi (1924) Eskoriatza
Eskoriatzan bi lagunei bakarrik hitz egiten die zuka, gainontzekoei "hi" eta emakume denei zuka beti. Lagunartean eta auzoetan dena hika egiten zen eta etxean beti zuka. Seme-alaba gazteenei beti zuka egiten zitzaien. Apaizei berorika egiten zieten.
-
Abadeari berorika egiten zitzaion
Maria Meabebasterretxea () Pedro Sarasua () Mallabia
Abadeari berorika egiten zioten. "Ez don eta bai don...".