Hitanoari buruzko pasarteak
-
Hitanoa baliagarria da gaur egun
Patxi Castillo Graziarena (1992) Maialen Chantre Irazoki (1991) Bera
Eurek egiten ez duten arren, gertuko jendearekin aritzeko tratamendutzat daukate hitanoa, eta ez ote duten, diote, gaur egun eta gertuko jendearekin beti ere, hitanoa gaztelerazko esamolde eta hitzengatik ordezkatu. Hala ere, gaur egun hika hitz egiten hasteko ez ezagutza eta helduleku falta sumatzen dituzte.
-
"Hikalagunaz" eta hika trebatzeko beharraz
Patxi Castillo Graziarena (1992) Maialen Chantre Irazoki (1991) Bera
Hika egiten jakitea gustatuko litzaieke, baina Patxiren ustez, garrantzitsuagoa da ingurua euskalduntzea tratamendu jakinen zabalkundeari ekitea baino. Bestalde, hika egiten ikasteko ezagutzen dituzte Beran bertan "hikalaguna" bezalako ekimenak.
-
Hitanoa eskolan, teorikoki bai, baina praktikarik ez
Patxi Castillo Graziarena (1992) Maialen Chantre Irazoki (1991) Bera
Eskolan hika mintzatzen irakastekotan, teoriaz gain, ezinbesteko ikusten dute ahozko jarduna ere lantzea.
-
Hizkuntza bat ikasten ari denaren larruan jarrita
Patxi Castillo Graziarena (1992) Maialen Chantre Irazoki (1991) Bera
Hizkuntza bat ikasten ari denaren larruan jarrita, gauzak gaizki esateko beldurrez egiten ez duen haren jarrera ulergarri zaie Patxiri eta Maialeni. Maialenek dio sentsazio eta jarrera bertsuak lituzkeela berak hika mintzatzen hasiz gero.
-
Hika, zuka eta berorika
Rikardo Salaberria Galarraga (1940) Lezo
Berorika ez dio sekula inori egin. Hitanoa anai-arrebekin, eta lagun artean erabiltzen zen normalean. Hika egiteak hurbiltasuna adierazten duela iruditzen zaio.
-
Senideekin beti euskaraz
Mertxe Uranga Uranga (1937) Donostia
Anai-arrebekin euskaraz egin du beti. Bere senarrak ez daki. ETAn ibilia da, eta ez da nazionalista, baina bai ezkerrekoa. Ama beraiekin bizi zen, eta harekin beti euskaraz, eta baita haurrekin ere. Hitanoa erabiltzen dute senideen artean; ilobekin zailagoa gertatzen zaio.
-
Apaizei lehen berorika; orain, hika
Joxe Mari Urola Oiartzabal (1934) Andoain
Hika hitz egiten zuten asko gazteen artean. Oraingo gazteek ez dute erabiltzen. Duela gutxi pasadizoa: Berastegiko apaizari monagiloak hika egin zion. Lehen berorika apaizei, eta txapela kenduta agurtu behar.
-
Hitanoaren presentzia
Jaime Altuna (1973) Amasa-Villabona
Jaimeren inguruan hitanoak dezenteko presentzia du, baina berak gutxitan heltzen dio tratamendu informal horri.
-
Hitanoak badu tokirik gaur egungo euskal hiztunen artean
Jaime Altuna (1973) Amasa-Villabona
Jaimeren ustez hitanoak badu tokirik gaurko euskal hiztunen artean, bai helduen eta baita gazteen artean ere.
-
Lehengusuarekin hika
Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierrek lehengusu gazteago bati hika egiten hasteko erabakia hartu zuenekoa.
-
Hitanoa familia barruan
Julen Idarreta Cardona (1990) Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierrek eta Julenek nabaritzen dute emakumeek hika aritzeko joera txikiagoa dutela. Zergatiak zein ote diren eztabaidan ari dira, eta bakoitzak etxean sumatutakoen haritik tiraka ari dira.
-
Hitanoak zer eskaintzen dion hiztunari
Julen Idarreta Cardona (1990) Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Tratamendu informalak zer eskaintzen dien galdetuta bere iritzia ematen du bakoitzak. Julenek dio oraindik ez dela seguru sentitzen hika egiten duenetan. Asierren esanetan, euskararen erregistro informaleko berariazko tratamendua da.
-
Hika aritzean egun ohikoa den akatsa
Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierrek aipatzen du zenbait menpeko perpaus eratzerakoan, eta zehar estiloan aipamenak egiterakoan hiztun askok, egun, gaizki erabiltzen dituela hikako adizkiak.
-
Joxan Tolosa zuka mintzatzen?
Julen Idarreta Cardona (1990) Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Joxan Tolosaren pasadizoa aipatzen dute Asierrek eta Julenek.
-
Tratamendu informaleko zenbait joera
Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierrek hitanoarekin lotutako zenbait ohitura eta joera aipatzen ditu, berba lagunaren adinarekin zerikusia dutenak, gehienak.
-
Aitak eta osabak elkarri hika
Julen Idarreta Cardona (1990) Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Hiztunen artean adin tarte handia izanagatik ere, elkarri hika egiten dioten kasuei buruz.
-
Euskalkiak eta hitanoak eskolan presentzia beharko lukete I
Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierren ustez, tokian tokiko hizkera eta hitanoa eskolan erakutsi beharko lirateke, euskara batuarekin batera.
-
Euskalkiak eta hitanoak eskolan presentzia beharko lukete II
Asier Retegi Oiartzabal (1990) Oiartzun
Asierren ustez, tokian tokiko hizkera eta hitanoa eskolan erakutsi beharko lirateke, euskara batuarekin batera.
-
Manexek bere kabuz ikasi du mutilekin "hika" mintzatzen
Manex Agirre Arriolabengoa (1982) Aramaio
Manexek eta ingurukoek ez zuten txikitan sekula hika molderik erabili, hori "hiztun zaharren" kontua baitzen. Gerora ikasi zuen Manexek hika mintzatzen, bere kabuz, eta gaur egun erabiltzen du tratamendu hori, baina oso gertuko jende kontatuarekin, eta gainera, mutilekin soilik (nokarik ez, beraz). Hika mintzatzeko joerarik ez dute sumatzen inguruko gazte jendearengan, ez Manexek eta ezta Anderek ere, eta galbidean doan tratamendua dela diote.
-
"Hika" mintzatzen ikasteko baldintzei eta eginahalari buruz
Manex Agirre Arriolabengoa (1982) Aramaio
Manexek esanetan, zailagoa da une honetan "hika" norekin jardun topatzea, tratamenduaren beraren nondik norakoak barneratu eta praktikan jartzea baino.